Friderick II Hohenzollern to attempt enlarge the army in Polish - Lithunian Commonwealth in the years 1740 - 1744

Postulaty powiększenia armii w Rzeczypospolitej pierwszej połowy XVIII wieku były jednym z najważniejszych kwestii poruszanych na niemal wszystkich sejmach tamtych lat. Próby uskutecznienia tego postulatu w XVIII wieku zaczęły swój bieg już od czasów wielkiej wojny północnej, która przyczyniła się do ruiny państwa polsko - litewskiego. Ogół szlachty zorientowawszy się w jak słabej kondycji znajduje się jej państwo zaczął dążyć do jego reformy skarbowo - wojskowej. Początkowo działania te nie cieszyły się uznaniem w narodzie szlacheckim, jednak za sprawą kilku zatroskanych o dobro ojczyzny obywateli - patriotów postulat ten zaczął cieszyć się coraz większym uznaniem. Niestety, gdy tron objął Fryderyk II, postanowił za sprawą obłudy, fałszu i zakłamania doprowadzić do unicestwienia tych polskich, reformistycznych starań. Takie działania monarchy pruskiego skierowane w politykę wewnętrzną jego wschodniego sąsiada były możliwe dzięki stworzeniu w niej propruskiego stronnictwa Potockich. Niezwykle sprawnie zorganizowana siatka szpiegowska Karla Gottfierda Hoffmana i jego pomocnika Johanna Ernsta Wallenrodta w Polsce, sprawiła, że w przededniu ataku Fryderyka Wielkiego na Śląsk Polska sparaliżowana wewnętrznie wykazała daleko idącą inercję wobec najbardziej żywotnego dla niej konfliktu. Po podpisaniu preliminariów pokojowych w Berlinie w lipcu 1742 roku niemal cała Europa pragnęła rewanżu na Fryderyku II za jego wcześniejsze machinacje dyplomatyczne. Najbardziej chętną do rewanżu na władcy pruskim okazała się królowa węgierska - Maria Teresa oraz nowa caryca Elżbieta Piotrowna, które zaniepokojone nagłym wzrostem militarnym Prus postanowiły prowadzić przeciwko nim twardą politykę nieustępliwości. Pomocą w tych zamiarach miało być pozyskanie dla tych celów polityki austro - rosyjskiej Saskonii i Rzeczypospolitej. Niestety, w Polsce wciąż nie udało się przeprowadzić aukcji wojska, dlatego stronnictwo Czartoryskich postanowiło raz jeszcze rozpocząć przygotowania do przekonania szlachty o konieczności uchwalenia nowych podatków na wojsko na kolejnym sejmie w Grodnie w październiku 1744 roku. Kampania Czartoryskich zdała egzamin - większość szlachty gotowa byłą pójść na dalekie ustępstwa względem ustanowienia nowych, bądź podwyższenia starych podatków na wojsko. Plany te naturalnie chciał pokrzyżować Fryderyk II i jego nowy (od 1741 roku) sojusznik - Francja. Gdy pierwszy minister Henryk Brühl dowiedział się o wywrotowej działalności agentów pruskich w Rzeczpospolitej postanowił działać. W porozumieniu z kanclerzem Andrzejem Stanisławem Załuskim postanowił dać dowód skali pruskich intryg w Rzeczpospolitej na jednej z sesji sejmowych w Grodnie. W tym celu H. Brühl wezwał do siebie posła wiskiego, Józefa Wilczewskiego, aby ten celowo dał się przekupić K. Hoffmanowi. Poseł Wilczewski spełnił prośbę saskiego ministra i na dwudziestej szóstej sesji sejmowej, dnia piątego listopada 1744 roku podczas swojego przemówienia rzucił na środek izby polskiej sakiewkę z 350 dukatami wręczoną mu przez posła francuskiego Alphonsa d'Argon Saint - Severina. Dobra gra aktorska posła wiskiego poskutkowała. Większość posłów prosiła marszałka sejmu, aby ten wydalił z Grodna posłów pruskich wraz z Saint - Severinem. Skompromitowani Prusacy postanowili uczynić teraz wszystko, by zerwać sejm i jak najszybciej opuścić miejsce obrad sejmowych. Sejm za sprawą Antoniego Potockiego został zerwany, lecz projekty wojska przygotowane już wcześniej nie przepadły. Miały one zostać wykorzystane przez "Familię" na następnym sejmie mającym odbyć się po fiasku z 1745, w październiku 1746 roku.

Postulates enllarge army in the Polish - Lithunian Commonwealth of the first half the 18th century was one of the most important issues at this time. They were nothing new, because the intention was to make this already from the time of the great northern war. Due to the war in the Polish State has been taken to carry out military reform. These reforms included the period from 1710 to 1740. Although every one was failed, They are have become the impulse to subsequent the lower chamber of the Polish parliament in years 1746 - 1752.