Chosen infantry in the Livonian war in 1579-1582

Celem pracy jest przedstawienie losów piechoty wybranieckiej w czasie wojny polsko-rosyjskiej w latach 1579-1582. Król Stefan Batory, doświadczony wojną z Gdańskiem, zdawał sobie sprawę, że posiadanie licznej i dobrej piechoty, będzie warunkiem koniecznym do pokonania sił cara Iwana IV Groźnego, a w konsekwencji do odebrania Inflant. Wśród wielu dostępnych możliwości, zdecydował się na sprawdzone w Siedmiogrodzie rozwiązanie tj. powołanie do piechoty chłopów. Niestety wobec egoizmu stanowego szlachty, nie udało mu się przeforsować poboru chłopów ze wszystkich ziem, a jedynie z dóbr królewskich. I w tym przypadku król napotkał wiele trudności.Formacja ta, zorganizowana przez króla na potrzeby wojny z Rosją, była niewątpliwie pewnego rodzaju przełomem. Po pierwsze dlatego, że wraz z piechotą kwarcianą stanowiła zalążek wojska stałego, a po drugie dlatego, iż kolejny raz sięgnięto do warstwy chłopskiej w celu rekrutacji żołnierza. Chłopi ponownie otrzymali szansę do chlubnego zapisania się na kartach historii Rzeczpospolitej. W niniejszej pracy postaram się odpowiedzieć na pytanie czy szansę tę wykorzystali.

The aim of the thesis is to present the history of the “piechota wybraniecka” or “chosen infantry” during the polish-russian war from 1579 to 1582. Having negative experience from the war with Gdańsk, the king Stephen Báthory realised that possessing numerous and competent infantry units would be an essential condition of defeating forces of Tsar of Russia Ivan IV “the Terrible”, and consequently of reclaiming Livonia. By the same token, he decided to call peasants to the infantry, which turned out to be a great solution in his homeland, Transylvania. Unfortunately, having encountered egoism of the nobility, he did not managed to force through his idea of calling peasants from all the lands. Eventually he managed to call them from royal lands, however with a lot of obstacles in the way.The infantry, organised by the king Stephen Báthory for the purpose of the war with Russia, was undoubtedly a milestone. In the first place it constituted along with “piechota kwarciana”, seed of the fixed infantry, and secondly, once again in the polish history peasants were enlisted to the army. The peasants got another chance to land themselves in the history books. In this thesis I will try to answer whether that opportunity was seized.