Język i rodzaj. Seksizm w języku włoskim

Language and gender. Sexism in the Italian language

Tematem pracy jest kategoria rodzaju w języku i związany z nią problem seksizmu językowego. W pierwszym rozdziale przedstawiony został związek pomiędzy rodzajem gramatycznym i naturalnym oraz pomiędzy językiem, rodzajem i kulturą. Drugi rozdział wyjaśnia pojęcie seksizmu w języku, prezentuje najważniejsze asymetrie gramatyczne w języku włoskim wynikające z użycia rodzaju męskiego nieoznaczonego oraz podaje listę zaleceń, w jaki sposób unikać seksizmu w języku. Trzeci rozdział porusza kwestię seksizmu w języku instytucjonalnym, ze szczególnym uwzględnieniem języka używanego w szkołach, w Parlamencie Europejskim oraz zmian dokonanych na stronie internetowej Uniwersytetu Bolońskiego. Ostatnia część pracy przedstawia wyniki ankiety dotyczącej seksizmu językowego, przeprowadzonej wśród studentów Uniwersytetu Bolońskiego.

The subject of the thesis is the category of gender in language and the problem of linguistic sexism. The first chapter presents the relationship between grammatical and natural gender and between language, gender and culture. The second chapter explains the concept of sexism in language, presents the most important grammatical asymmetries in Italian resulting from the use of unmarked masculine gender and gives a list of recommendations on how to avoid sexism in language. The third chapter describes sexism in the institutional language with particular reference to the language used in schools, in the European Parliament and changes made on the website of the University of Bologna. The final part presents the results of a survey on linguistic sexism carried out among students at the University of Bologna.

Il tema della tesi è la categoria di genere nella lingua e il problema del sessismo linguistico. Il primo capitolo presenta il rapporto tra genere naturale e quello grammaticale e il legame tra genere, lingua e cultura. Il secondo capitolo spiega il concetto di sessismo nella lingua italiana, concentrandosi sul genere maschile non marcato e sulle dissimmetrie grammaticali derivanti dall’uso di esso e propone un elenco di raccomandazioni per un uso non sessista della lingua. Il terzo capitolo tocca la questione del sessismo linguistico nel linguaggio istituzionale, sottolineando alcune scelte linguistiche alternative proposte nelle linee guida. Si parla del linguaggio usato al Parlamento europeo e del sessismo linguistico a scuola, nonché dei cambiamenti sul sito Web dell'Università di Bologna. Alla fine della tesi vengono presentati i risultati dell’indagine svolta tra gli studenti di Bologna.