Swedish multimodal ska and its correspondences in Polish

Szwedzki czasownik ska jest często charakteryzowany jako „multimodalny” ze względu na swoje różnorodne funkcje w języku szwedzkim. Problematyka tego czasownika jest omawiana w niniejszej pracy poprzez opisanie jego funkcji w języku szwedzkim oraz zestawienie opinii badaczy, dotyczących niejednoznacznych przypadków, związanych z jego występowaniem. Zadaniem pracy jest ukazanie wstępnego inwentarza polskich odpowiedników ska, gdy pełni ono funkcję wykładnika modalności epistemicznej, deontycznej i intencjonalnej. Celem pobocznym tego studium jest omówienie zjawiska modalności, a także cech morfologicznych, semantycznych i syntaktycznych ska. Badanie jest przeprowadzane w ramach językoznawstwa kontrastywnego. Za tertium comparationis przyjmuje się ekwiwalencję tłumaczeniową, zaś zastosowane metody to indukcja, metoda porównawcza w podejściu jednostronnym (gdzie językiem wyjściowym jest język szwedzki, a docelowym – polski), a także metoda opisowa i porównawcza. Materiał językowy został zaczerpnięty z powieści „Slumpvandring” autorstwa szwedzkiej pisarki Majgull Axelsson oraz przekładu dzieła na język polski. Tłumaczenie to sporządziła Katarzyna Tubylewicz, a powieść ukazała się pod tytułem „Dom Augusty”. Wyniki analizy kontrastywnej pozwoliły na wyciągnięcie szczególnych wniosków o odpowiednikach ska w języku polskim, jak również ogólnych konkluzji o naturze porównywanych języków. Studium miało na celu jedynie wstępną analizę realizacji szwedzkiego ska w języku polskim, wobec czego pozyskane podczas analizy kontrastywnej spostrzeżenia stanowią grunt pod przyszłe, szerzej zakrojone badania w tym obszarze.

Swedish verb ska is often characterized as "multimodal" due to its varied functions in Swedish. Issues concerning this verb are discussed in this paper by describing its function in Swedish and compiling the opinions of researchers concerning the most ambiguous cases. The aim of the study is to present the initial inventory of polish correspondences for ska when it serves as an exponent of epistemic, deontic and intentional modality. The second purpose of the study is to discuss the modality phenomenon as well as the morphological, semantic and syntactic features of ska. The study is conducted within the framework of contrastive linguistics. The tertium comparationis in this paper is considered to be the translation equivalence. The methods used in the thesis are induction, the comparative method (unilaterial approach) as well as the descriptive and comparative method. The research is based on the novel "Slumpvandring" (Majgull Axelsson) and its translation into Polish. The results of the contrastive analysis make it possible to draw some specific conclusions about polish correspondences of ska, as well as general conclusions about the nature of the compared languages. The results obtained in the analysis provide ground for further research in this area.