The aggrieved party`s contribution to the damage

Celem pracy jest opis pojęcia prawnego i konsekwencji przyczynienia się poszkodowanego do powstania lub zwiększenia rozmiarów szkody, który ma zasadnicze znaczenie przy określaniu wysokości należnego poszkodowanemu odszkodowania. Na tle omawianej problematyki wykształciły się liczne koncepcje. Z tego względu uważane jest za jedno z najbardziej kontrowersyjnych zagadnień polskiego prawa cywilnego. W pracy podjęto próbę odpowiedzi na pytanie, czy czynnikiem wystarczającym do uznania przyczynienia się poszkodowanego do szkody jest normalny związek przyczynowy lub czy zachowanie poszkodowanego dodatkowo powinno być obiektywnie nieprawidłowe, bądź zawinione, albo wedle koncepcji mieszanej powinno być uzależnione od podstawy odpowiedzialności sprawcy. Analizie poddano m. in. przyczynienie się poszkodowanego, któremu nie można przypisać winy oraz osoby innej niż sam poszkodowany, w tym osoby zobowiązanej do nadzoru nad małoletnim lub osobą niepoczytalną. W ramach opracowania omówiono również kryteria miarkowania odszkodowania. Zakres obniżenia odszkodowania zależy od uznania sądu i następuje stosownie do okoliczności, a zwłaszcza stopnia winy stron. W związku z czym niemożliwe jest usystematyzowanie zachowań, których wystąpienie powodowałoby w każdym przypadku konkretny procentowy stopień przyczynienia się poszkodowanego. Końcowy fragment został poświęcony analizie zakresu krzyżowania się pojęcia przyczynienia w prawie karnym i cywilnym. W ramach opracowania oparto się na szerokim dorobku literatury prawniczej oraz orzecznictwie sądów powszechnych.

The aim of this study is a description of the legal notion and consequances of contribution to the damage of the aggrieved party or increased the damage, which has got a particular meaning in determining the amount of compensation. On the basis of the introduced issue, the numerous concepts have been developed. Hence, it is regarded as the one of the most controversial aspect in Polish civil law. In this study, an attempt was made to answer the question whether the ordinary proximate cause is the sufficient factor to consider the contribution of the aggrieved party to the damage, or whether the act of the aggrieved, in addition, shall be objectively inaccurate, or culpable, or according to the combined approach shall be dependant on basis of liability of perpetrator. There were analysed, inter alia, the contribution of the aggrieved, the one who is not at fault and a person other than the aggrieved party, including the person responsible for the supervision over a minor child or a person of mental incapacity. As part of the study, the criteria for calculating the compensation have been also described. The range of reduction the compensation depends on judicial decisions and takes place respectively to the circumstances, in particular to the degree of fault. Therefore, it is impossible to systematise the behaviours which could cause in any case the specific percentage of contributing of the aggrieved party. The last part of the study analyses the field of crossover the term of contribution in the criminal and civil law. The study was based on wide selection of specialized law literature and jurisdiction of common courts.