CONTENTS EXISTENTIAL AND AXIOLOGICAL IN PRIMARY SCHOOL DURING POLISH LANGUAGE EDUCATION

Edukacja polonistyczna związana jest z treściami aksjologicznymi i egzystencjalnymi. Wniosek ten wynika z obserwacji tekstów zawartych w podręcznikach, w tematach lekcji czy pracach pisemnych dzieci. Dzisiejsza szkoła prócz przekazywania wiedzy i kształcenia umiejętności – ma przygotować do życia. Dlatego polonista musi pomóc uczniowi zbudować własny system wartości, na którym będzie opierał swoje przyszłe dorosłe życie. Niniejsza praca ma charakter analityczno - interpretacyjny i jej celem jest zbadanie obecności i sposobu realizacji treści egzystencjalnych oraz wartości w edukacji polonistycznej na poziomie szkoły podstawowej. Głównym zadaniem było sprawdzenie, czy podstawa programowa przewiduje takie lekcje i w jaki sposób proponuje ich tworzenie. Treści egzystencjalne to bardzo istotne zagadnienie biorąc pod uwagę, że rolą szkoły obok przekazywania wiedzy jest również wychowywanie. Wartości pozwalają uczniowi zrozumieć mechanizmy rządzące światem, oswoić z problemami i dać narzędzie do ich rozwiązania. Naturalne jest, że każdy ma inną drogę dochodzenia do prawdy, zmienia się również świat, obecnie dokonują się przemiany społeczno – kulturowe, dlatego szkoła powinna być partnerem w poszukiwaniach i dopasowywać się do nowych tendencji. Szczególnie w czasach, gdy wyraźnie odczuwa się brak prawdziwych autorytetów, dom rodzinny przestaje być miejscem pierwszych spotkań z tradycją, kulturą czy literaturą.Analiza dokumentu, jakim jest podstawa programowa, została poszerzona o rozważania natury filozoficzno – pedagogicznej. W literaturze przedmiotu odwołano się do pedagogiki antropologicznej, socjologii, psychologii oraz aksjologii – wszystko to, aby lepiej zrozumieć różne mechanizmy, które mają wpływ na człowieka i tym samym na szkołę. Następnym krokiem było dokładne przyjrzenie się podręcznikom przeznaczonym do kształcenia literackiego. W niniejszej pracy przedstawiono trzy podręczniki, które reprezentują różne wydawnictwa oraz odmienne propozycje realizacji założeń podstawy programowej. Zważywszy na to, że nieustannie zmienia się świat, zmienia się również szkoła. Od wieków kierowano się jakimiś zasadami, które stanowiły drogowskazy do właściwego życia i postępowania. Bez względu na to w jakich czasach żyją ludzie, zawsze będą zadawać pytania o sens własnego istnienia, o sposób w jakim należy żyć by być szczęśliwym. Dlatego mówienie o wartościach i aksjologii aktualne jest zawsze. Tym bardziej w dzisiejszych czasach, kiedy brakuje jednoznacznych wzorów do naśladowania, młodzież jest zagubiona, a podstawowa jednostka, którą stanowi rodzina narażona jest na liczne niebezpieczeństwa. Rolą szkoły jest nie tylko przekazywanie wiedzy, ale również nauczenie jak selekcjonować informacje. Dlatego nie można bagatelizować tego aspektu i należy podjąć dyskusję na temat tego w jaki sposób ukształtować młodzież, aby kierowała się szlachetnymi zasadami i szukała własnego sensu życia.Ostatni rozdział to konspekty cyklu trzech lekcji poświęconych lekturze Oskar i Pani Róża. Stanowi on propozycje metodyczne dotyczące tematów związanych z aksjologią i treściami egzystencjalnymi.

Education Polish language is related to the content axiological and existential. This conclusion stems from the observation of the texts contained in the manual, the lessons topics or works written children. Today's school besides imparting knowledge and training skills - to prepare for life. Therefore teacher must help the student build its own system of values, which will build their future adult life.This work is of analytical - interpretative and its purpose is to investigate the presence and how the content of the existential and the value of the Polish language education at primary level. The main task was to check whether the core curriculum provides such lessons and how it is proposed their creation. Existential content is a very important issue, given that the role of school next to the transfer of knowledge is also raising. Values allow the student to understand the mechanisms governing the world, tame problems, and give a tool to them. It is natural that everyone has a different way of reaching the truth, changing the world, now make up the socio - cultural, so the school should be a partner in the search for and adapt to new trends. Especially at a time when clearly feel the lack of real authority, family house ceases to be a place of the first meeting of the tradition, culture and literature.Analysis of the document, which is the core curriculum has been expanded to include considerations of philosophical - pedagogical. In the literature, reference is made to the anthropological pedagogy, sociology, psychology and axiology - all to better understand the different mechanisms that affect humans and thus the school. The next step was a thorough look at the textbooks for vocational literary. In this paper, the three books that represent a variety of publications and different proposals for achieving the objectives of the curriculum.Constantly changing world, changing the school. For centuries, they guided by some principles, which were signposts to the right of life and conduct. No matter in what era they live, people will always ask questions about the meaning of his own existence, about the way in which you should live to be happy. Therefore, talking about values and axiology is always up to date. Even more so today, when the lack of clear role models, youth is lost, and the basic unit, which is the family is exposed to many dangers. The role of the school is not only the transmission of knowledge, but also learn how to select information. Therefore, do not underestimate this aspect and the need to take a discussion on how to shape young people to be guided by the noble principles and sought their own meaning of life.The final chapter outlines a series of three lessons on reading Oscar and Mrs. Rose. It is a methodological proposals on topics related to axiology and existential content.