The functions of complaining in the context of the speech act theory

W pracy zbadano wypowiedzi służące we współczesnej polszczyźnie narzekaniu i opisano ich funkcje. Materiał językowy obejmuje wypowiedzi zasłyszane z języka mówionego oraz wypowiedzi zaczerpnięte z języka zapisanego (SMS-y, wypowiedzi na portalu Facebook – czaty, posty i komentarze). Praca zawiera przegląd definicji słownikowych wyrazu narzekanie oraz jego derywatów. Rozdział pt. "Język mówiony a język pisany" zawiera podstawowe informacje na temat cech charakterystycznych dla polszczyzny mówionej i pisanej oraz wyodrębnia język zapisany. Przytoczono także psychologiczne teorie dotyczące narzekania i zostało opisane zjawisko „kultury narzekania”. Analiza językoznawcza zgromadzonego materiału została przeprowadzona w oparciu o teorię aktów mowy. W ostatnim rozdziale analitycznym akty narzekania są sklasyfikowane ze względu na funkcje, jakie pełnią. Kryteria klasyfikujące zostały przeniesione w dużej mierze z opracowań psychologicznych, w których wymieniane są takie funkcje, jak: instrumentalna, katartyczna, relacyjna (fatyczna) i autoprezentacyjna (Wojcieszke, Baryła 2001: 51-54). Ponadto w tej pracy ujęte zostają takie kwestie, jak: formuły narzekania i repliki, niewerbalne komunikaty towarzyszące narzekaniu oraz przedmioty narzekania.

The text is about the complaining in Polish language. The author starts with definitions of complaining, then shows the similarity and differences between spoken and written language. What is more, the author points out the psychological theory connected with the complaining. The speech act theory is widely used in analysis of linguistic material. The author presents the functions of the complaining.