Job satisfaction, organizational stress and coping with stress in the group of teachers of pre-school education.

Niniejsza praca ma na celu zarysowanie profilu źródeł presji w pracy, satysfakcji oraz sposobów radzenia sobie ze stresem w grupie zawodowej nauczycieli wychowania przedszkolnego. Praca składa się z części teoretycznej oraz części empirycznej. W części teoretycznej pracy zostały zawarte klasyczne modele stresu, a także modele stresu organizacyjnego, organizacyjne czynniki stresu oraz skutki jego przeżywania. Ważnym punktem są także przedstawione działania prewencyjne, przyczyniające się do niwelowania negatywnych konsekwencji przeżywanego stresu. Zwrócono także uwagę na specyfikę pracy nauczycieli wychowania przedszkolnego, a mianowicie na historię zawodu nauczyciela, współczesne modele kształcenia nauczycieli, a także koncepcje stresu zawodowego. W części empirycznej przedstawiony został cel badania, charakterystyka grupy badawczej, a także założenia zastosowanego kwestionariusza. Badani nauczyciele wychowania przedszkolnego wypełniali Kwestionariusz do badania stresu organizacyjnego, będącego polską adaptacją Kwestionariusza Occupational Stress Indicator, którego autorami są C. Cooper, S. J. Sloan oraz S. Williams. W badaniu udział wzięło 30 nauczycieli pracujących w Samorządowym Przedszkolu w Krakowie. W Dyskusji otrzymane wyniki zostały porównane z wynikami innych badań, w których grupą badaną byli nauczyciele. Profil źródeł presji w pracy badanych nauczycieli wychowania przedszkolnego pozostaje płaski. Oznacza to, iż nie można wyróżnić dominujących źródeł presji, ponieważ czynniki wpływające na przeżywany stres okazały się być różnorodne. Odnośnie satysfakcji z pracy, wiąże się ona z samym charakterem pracy badanej grupy zawodowej. Należy także dodać, iż w skutecznym radzeniu sobie ze stresem nauczycielom pomaga efektywne zarządzanie czasem oraz korzystanie ze wsparcia społecznego.

This paper aims to outline the profile of sources of pressure at work, satisfaction and the means to deal with stress in the professional group of pre-school education teachers. The work consists of both the theoretical and empirical part.The theoretical part presents the classic stress models as well as organizational stress models, organizational stress factors and its consequences. An important point is also presented prevention activities, which contribute to eliminating the negative consequences of stress. Attention was also paid to the specificity of pre-school teachers' work, namely the history of the teaching profession, modern teacher education models, as well as the concepts of occupational stress.In the empirical part, the purpose of the study, the characteristics of the research group, as well as the assumptions of the questionnaire. The surveyed pre-school education teachers filled the Questionnaire for the study of organizational stress, which is a Polish adaptation of the Occupational Stress Indicator Questionnaire, whose authors are C. Cooper, S. J. Sloan and S. Williams. The study was attended by 30 teachers working in the Local Government Preschool in Cracow. In the Discussion, the obtained results were compared with the results of other studies in which the study group were teachers. The profile of sources of pressure at the work of pre-school education teachers surveyed remains flat. It means that the dominant sources of pressure cannot be distinguished because the factors affecting the stress experienced turned out to be diverse. Job satisfaction is related to the very nature of the work of the surveyed professional group. It should also be added that in effective coping with stress help effective time management and the use of social support help teachers.