Daily course of mood in people different in temperament traits.

Badania przeprowadzone na potrzeby niniejszej pracy miały za zadanie określić istnienie różnic w dziennym przebiegu nastroju u osób różniących się w zakresie temperamentu .Osoby badane wypełniały kwestionariusz temperamentu – Formalna Charakterystyka Zachowania (Zawadzki, Strelau, 1997), który pozwalał na określenie cech temperamentu w sześciu wymiarach (Aktywność, Perseweratywność, Reaktywność Emocjonalna, Wrażliwość Sensoryczna, Wytrzymałość oraz Żwawość). Pomiar nastroju odbywał się przy pomocy Przymiotnikowej Skali Nastroju UMACL (Mathews i in., 1990) w trzech punktach dnia – rano, po południu oraz wieczorem. Badanie odbywało się w warunkach kontrolowanych, a osoby badane (trzydziestu mężczyzn) brały udział w trzech sesjach trwających 5 godzin i 20 minut, o różnych porach dnia, co pozwalało na uzyskanie pełnego obrazu przebiegu nastroju. W wyniku przeprowadzonej analizy statystycznej danych zebranych podczas badania wykazano istnienie różnic między wynikami uzyskanymi na skali pobudzenia energetycznego a cechą temperamentalną żwawości w pomiarze biegu dnia (w porze porannej, południowej i wieczornej). Wynik testu analizy wariancji (F(2,56)=8,13 dla p=0,01) wskazuje na istnienie istotnych różnic średnich pomiędzy badanymi zmiennymi; osoby cechujące się wysoką żwawością osiągały znacząco różne wyniki w wymiarze pobudzenia energetycznego w biegu dnia, niż osoby o niskiej żwawości. Ponadto analiza wykazała istnienie istotnych statystycznie tendencji związanych z dziennym przebiegiem pobudzenia napięciowego jako komponentu nastroju.

The aim of the study presented in following thesis was to establish existence of differences in daily course of mood within people with different temperament traits. Study has taken place in controlled environment; study subjects (30 men) have taken part in three experimental sessions lasting for 5 hours and 20 minutes, covering whole day (16 hours) course, to allow for the full daily-spectrum mood analysis. Environment control allowed for constant light intensity, noise-cancelling and overall distractors reduced to minimum. Based on Formal Behavior Characteristic Questionnaire (Zawadzki, Strelau, 1997) dominant temperament characteristics were identified for each participant and tested against UWIST Mood Adjective Checklist (Mathews et al., 1990) results, taken in three different time points during the day (in the morning, afternoon and evening) in order to establish existence of statistically significant mean differences between groups.As a result, existence of significant difference (F(2,56)=8,13, p= ,01) has been proven between stimulating energy (as part of mood components), briskness (as part of temperament) and daily mood course. Moreover, a supporting tendency has been discovered, connected with daily agitation tension swings as one of the mood component described by Matthews, Jones and Chamerlain.