Bartosz Wierzbięta jako drugi autor polskiej wersji filmu Czerwony Kapturek - Prawdziwa historia

Praca poświęcona jest analizie kompetencji autorskich Bartosza Wierzbięty wyrażonych w przekładzie filmu Czerwony Kapturek – Prawdziwa historia w oparciu o koncepcję „tłumacza jako drugiego autora” wypracowaną przez polską badaczkę przekładu Annę Legeżyńską.Pierwszy rozdział pracy zawiera podstawowe informacje na temat przekładu audiowizualnego. Skupia się przede wszystkim na dubbingu i postaci Bartosza Wierzbięty, który jest najbardziej znanym tłumaczem dubbingu w Polsce.Kolejna część wprowadza rozróżnienie między tłumaczeniem dosłownym a wolnym. To drugie omówione jest szczegółowo poprzez prezentację tłumaczy i badaczy, którzy opowiadali się za tą formą przekładu. Należy do nich Anna Legeżyńska, autorka koncepcji, wedle której tłumacz odgrywa pięć ról, w tym rolę drugiego autora przekładanego tekstu. W niniejszej pracy tezy badaczki zostają szczegółowo omówione i zaadaptowane na potrzeby przekładu audiowizualnego, a dokładnie filmu Czerwony Kapturek – Prawdziwa historia przetłumaczonego przez Bartosza Wierzbiętę.Na trzeci rozdział składa się analiza transformacji zastosowanych w polskich dialogach filmu w czterech kategoriach: nazwy własne, odniesienia kulturowe, humorystyczne wypowiedzi i rejestr. Praca ukazuje, że Bartosz Wierzbięta umacnia swoją pozycję drugiego autora polskiego skryptu poprzez użycie wielu redundantnych transformacji, które przyciągając uwagę widzów, czynią tłumacza drugim autorem również z punktu widzenia odbiorców. Ostatnia część poświęcona jest temu, jak zmiany wprowadzone przez Bartosza Wierzbiętę wpływają na przedstawienie postaci, fabułę i grupę docelowych odbiorców.

The aim of this thesis is to discuss Bartosz Wierzbięta's authorial competences expressed in his translation of an animated movie Hoodwinked!, referring to Anna Legeżyńska's concept of a translator as the second author. The first chapter of the paper provides background information on audiovisual translation. Due attention is devoted to dubbing and the figure of Bartosz Wierzbięta, who is the most famous dubbing translator in Poland.The following part is concerned with the dichotomy of literal and free translation. The latter is discussed in detail by presenting an overview of translators and scholars who opted for sense-for-sense rendering. One of them is a Polish translation theoretician Anna Legeżyńska, whose idea of a translator encompassing five diverse roles, one of them being that of the second author of a text they render into another language, is thoroughly explained and implanted onto the audiovisual field, more specifically to Bartosz Wierzbięta's translation of Hoodwinked!. The transformations he inserted into the Polish dialogue lines of the movie are analyzed in the third chapter, having been divided into four categories: proper names, references to culture, humorous utterances and register. The thesis demonstrates that Bartosz Wierzbięta amplifies the level of bi-authorship of the target script by introducing numerous redundant transformations, which also contribute to him being the second author of the Polish dialogues from the perspective of the viewers. The last part of the paper is devoted to the effects Bartosz Wierzbięta's alterations have on character portrayal, plot and audience in the target version of the film.