Praca jest próbą syntezy najważniejszych wątków pochodzących z lektury trzech niezwykle ważnych i zarazem odmiennych dzienników polskich pisarzy dwudziestego wieku. Rozważania na temat poszczególnych dzieł zostały poprzedzone teoretycznym wstępem dotyczącym dziennika i innych gatunków autobiograficznych oraz kategorii prawdy we współczesnej literaturze.Drugi rozdział jest wynikiem analizy trzech istotnych wątków Dzienników Witolda Gombrowicza. Analizie zostało poddane zagadnienie dotyczące autokreacji pisarza i przejawy jego osobowości akcentowane w tych zapiskach. Innym rozbudowanym wątkiem Dzienników są komentarze Gombrowicza do własnej twórczości oraz innych pisarzy. W pracy zostały przedstawione również komentarze autora na temat polskości i Polaków, a także poglądy o literaturze i sztuce.Trzeci rozdział dotyczy twórczości diarystycznej Marii Dąbrowskiej. Analizie został poddany osobisty wymiar Dzienników pisarki oraz jej komentarze na tematy społeczne i historyczno-polityczne.Czwarty rozdział traktuje o Moim wieku Aleksandra Wata. Zagadnienia w nim poruszane to specyfika formy „pamiętnika mówionego” oraz świadectwo składane przez człowieka dwudziestego wieku.Rozdziały dotyczące dzienników poszczególnych pisarzy kończą się próbą charakterystyki recepcji każdego z nich w szkolnej edukacji polonistycznej oraz propozycjami lekcji z wykorzystaniem tych zapisków.

Dissertation is an attempt of synthesizing main plots from three significant yet diverse journals written by polish authors of the 20th century. Studies concerning each of the individual work where preluded by theoretical introduction concerning journal as genre and other autobiographical genres and conceptions of truth and authenticity in modern literature.The second chapter is a result of an analysis of three plots in Witold Gombrowicz's Diary. The matter of writer's self-creation and aspects of his identity where heavily accentuated in his notes. Another expanded plot of Gombrowicz Diary, is author's commentary concerning his own and other writers output. Dissertation also includes author's commentary concerning polish identity and his views on literature and other branches of art.Maria Dąbrowska's Diaries where described in the third chapter. Her commentary concerning social, historical and political matters, and her individual way of perceiving reality was analyzed in this part.The fourth chapter describes Alekander Wat's My Century. Problems which are depicted are specific to a diary which was recorded and are also a testimony of a person born in 1900. Each chapter ends with an attempt of a description how these diaries may be useful in a learning process. This work also includes examples of subjects that might be used during classes.