Wstęp. Analiza lipidów i lipoprotein wykazuje znaczące zmiany w profilu lipidowym chorych kardiologicznych. Aktualnie przyjęte standardy terapeutyczne, powszechne stosowanie leków z grupy statyn o plejotropowym działaniu i postępowanie zgodne z zasadą im niżej tym lepiej w kwestii głównego celu terapeutycznego jakim jest cholesterol LDL daje wyniki niespotykane wcześniej. Nierzadko cholesterol całkowity surowicy jest poniżej dolnego zakresu uznanego za referencję tj. poniżej 3,5mmol/l. Pacjenci i Metody. Pracę przeprowadzono rekrutując chorych kardiologicznych (n=24) i kontrolną grupę zdrowych w Klinice Ginekologii (n=36). Podstawowe analizy lipidów i lipoprotein uzupełniono obrazowaniem cząstek techniką Dynamicznego Rozproszenia Światła (ang.: Dynamic Light Scattering, DLS) zastosowanej do wyizolowanej metodą ultrawirowania frakcji Lipoprotein o Bardzo Niskiej Gęstości (ang.: Very Low Density Lipoprotein, VLDL). Wyniki. Przy minimalizacji materiału pobieranego od chorych do badań i niewielkim stężeniu apoprotein, lipidów i lipoprotein metoda DLS wydaje się z dużą czułością analizować polidyspersję lipoprotein. Nie tylko ilość ale i jakość lipoprotein liczą się w diagnostyce. I tu zastosowanie DLS w niniejszej pracy pozwoliło pod kontrolą tej techniki ustalić optymalne warunki izolacji frakcji VLDL ultrawirowaniem, tak aby nie tworzyły się agregaty tj. artefakty fałszujące wyniki analiz obrazu podklas. Można pomiarami DLS kontrolować preparaty VLDL użyte do pomiaru innymi technikami np. NMR i uniknąć trudnej interpretacji widm kompletnej surowicy. DLS pozwolił na oszacowanie polidyspersyjności i zakresu wielkości cząstek VLDL i remnantów przy przyjętych założeniach co do wielkości cząstek reprezentatywnych dla poszczególnych podklas lipoprotein. Wnioski. Niniejsza praca sugeruje, że DLS sprawdza się w ‘wirtualnej’ izolacji i ocenie remnantów, podklas lipoprotein o bardzo niskiej gęstości oraz podatności lub oporności VLDL na agregację.

Introduction. Lipid and lipoprotein evaluation in cardiac patients revealed the significant difference compared to healthy controls. Prolonged therapy with statins surprisingly diminished the main therapeutic target: LDL cholesterol below the reference range. Patients & Methods. Cardiac patients with stable angina (n=24) were recruited from Cardiac Clinic CMUJ, healthy control (n=36) from Gynecology Clinic CMUJ. Basic biochemistry was supplied with Dynamic Light Scattering (DLS) analysis of Very Low Density Lipoprotein fraction isolated from venous blood by ultracentrifugation. Results. To overcome the small amount of the apoprotein, lipids and lipoprotein the DLS technique seems to be the method of choice to analyse the lipoprotein polydispersity. Not only the quantity but the quality is also important in the medicine and diagnostics, so the DLS seems to meet the requirements in the proper control of VLDL ultracentrifugation and the individual particle diameter. The VLDL preparations free from artifacts – aggregates can be used in some other sophisticated measurements e.g. NMR Conclusions. This work seems to suggest that DLS is capable of acquiring images of all VLDL subfractions, i.e. remnants and lipoprotein aggregates, so it makes possible the lipoprotein data interpretable.