Features of parliament – executive government system, taking into account Prime Minister, based on United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland.

W pracy analizie poddana została prawno – ustrojowa pozycja premiera Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, biorąc pod uwagę cechy systemu parlamentarno – gabinetowego oraz zależności pomiędzy szefem rządu, a innymi organami władzy państwowej. Teza postawiona we wstępie pracy przemawia za występowaniem „premierowskiej” odmiany systemu rządów, co również stanowi jeden z najistotniejszych elementów pracy. Na korzyść występowania tego zjawiska przemawiają czynniki, które również powodują ciągle wzrastającą pozycję premiera. Relacje szefa rządu z monarchą oraz z izbami parlamentu brytyjskiego są postrzegane na różne sposoby. Rozpatruje się je zarówno w charakterze proceduralnym, kontrolnym czy instytucjonalnym. Podane zostały argumenty zarówno na występowanie jak i na niewystępowanie tych zależności. Monarcha i premier stanowią dwa organy egzekutywy, aczkolwiek zakres podmiotowy ich działalności stoi ze sobą w sprzeczności. Obecnie w Zjednoczonym Królestwie mamy do czynienia z znacznym ograniczeniem roli i pozycji monarchy, który sprawuje głównie funkcje ceremonialno – symboliczne. Monarchę i premiera łączą jedynie zależności o charakterze proceduralnym, ale i tak w ograniczonym zakresie. Organy władzy ustawodawczej w korelacji z premierem i rządem rozpatrywane są głównie jako zależności o charakterze kontrolnym i ustawodawczym. W pracy zaprezentowane zostały również genezy powstania organów władzy państwowej oraz przepisy prawne regulujące ich funkcjonowanie. Postawiona teza wysuwa dwie prognozy rozwoju sytuacji. Pierwsza z nich, mniej prawdopodobna, zakłada możliwość ponownego wzrostu pozycji monarchy, a wraz z nim ograniczenia pozycji premiera. Jest to prognoza mniej prawdopodobny, a nawet wręcz niemożliwy do spełnienia. System hamulców i balansu oraz zasady ustrojowe przyjęte w praktyce ustrojowej Zjednoczonego Królestwa nie przewidują ponownego wzrostu znaczenia pozycji monarchy. Druga prognoza, która z kolei jest bardzo prawdopodobna i możliwa, zakłada dalszy wzrost pozycji premiera, przy stopniowym ograniczaniu działalności jednostek mu podległych, tj. rządu i gabinetu.

The work has been analyzed the institutional position of the Prime Minister of the United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland, taking into account the characteristics of a parliament – executive government system and the relations between the head of the British government and the other bodies of state power. The statement posed in the introduction of the work speaks for the presence of very unique type of the parliament – executive government system, which puts the Prime Minister in the high role. Relations between the Prime Minister and monarchy and the chambers of the British parliament are perceived in different ways: procedural and institutional. Currently, in the United Kingdom there is significant reduction of the role and position of the monarch, who exercises mainly ceremonial and symbolic functions. The work also presented the origins of state authorities and the legal provisions governing their operation. The thesis puts forward two scenarios events. The first, less likely, implies the possibility of a renewed increase in the monarch's position, and with it constraints the position of Prime Minister. This is a scenario less likely, and even downright impossible to happened. The checks and balance system and constitutional principles of political practice adopted in the United Kingdom do not provide a renewed increase in the importance of the monarch's position. The second scenario, which is very probable and possible to happened, to grow further the Prime Minister’s position, with a gradual reduction of business the government and the cabinet.