Celem niniejszej pracy magisterskiej o tytule: O negacji i słowach wyrażających negację w języku niemieckim i języku polskim. Analiza konfrontatywna. jest przedstawienie środków wyrażających kategorię językową, jaką jest negacja zarówno w języku niemieckim, jak i w języku polskim. Prezentujemy przegląd wielorakich słów negujących istniejących we współczesnym języku polski i niemieckim. Negacja jest ważną kategorią językoznawstwa, która zajmuje ważne miejsce w podręcznikach do gramatyki. Jest to środek niezbędny w komunikacji, chociaż nie należy do żadnej klasy słowotwórczej, nie jest aktem mowy czy częścią zdania. W naszej pracy przedstawiamy kilka definicji, występujących w polskojęzycznych i niemieckojęzycznych słownikach, rodzaje negacji oraz gramatyczne i leksykalne środki wyrażające negację w obu językach. Wielu ludzi jest zdania, że negacja objawia się tylko przez zanegowanie czasownika za pomocą słowa nie oraz w języku niemieckim – kein i nicht. Jest jednak wiele innych słów mających ten sam cel, a które nie są aż tak często używane. Staramy się wymienić wszystkie te środki, a także zasady ich umiejscowienia w zdaniu oraz ich cechy charakterystyczne. Ograniczamy się jednak tylko do gramatycznych i leksykalnych wyrazów negujących, mimo że istnieją także pozajęzykowe środki. Praca ta musiała jednak zostać w jakimś kierunku zawężona, gdyż istotą jest przedstawienie ważnych informacji w sposób spójny i logiczny. Zajęliśmy się również tylko i wyłącznie negacją występującą we współczesnym języku niemieckim i polskim. Wyjaśniamy także, czym jest zjawisko podwójnej negacji i jaka jest przynależność wyrazów negacji do poszczególnych grup wyrazowych. Ważnym punktem naszej pracy było przedstawienie odpowiedników polskich środków negacji w języku niemieckim i ich analiza porównawcza. Mogliśmy tego dokonać, dzięki przytoczeniu konkretnych przykładów na negację w języku polskim oraz w ich tłumaczeniu na język niemiecki. W tym celu posłużyliśmy się zbiorem aforyzmów Stanisława Jerzego Leca i ich tłumaczeń wykonanych przez Karla Dedeciusa, a także wierszami wybitnej polskiej poetki Wisławy Szymborskiej i tłumaczeniem tych wierszy także w wykonaniu Karla Dedeciusa. Znaleźliśmy wielorakie i rozmaite słowa służące wyrażaniu negacji. Również ich odpowiedniki w obu językach mogą wydawać się interesujące, nie zawsze mamy, bowiem do czynienia z dosłownym przekładem na język obcy, lecz z wyrazami synonimicznymi.

This master's thesis: About negation and negative words in Polish language and in German language. Confrontational analysis presents different negative words in both languages which are used nowadays. Negation is very important linguistic category and its problem is shown in a lot of grammar books. This is a form of expression, which is indispensable for the communication; however belongs neither to speech acts, parts of sentence nor word classes. In our master's thesis are presented definitions of negation, different kinds of negation, and obviously negative words. We are limited to linguistic negative forms; however there are also for example verbal negative words. We couldn’t explain all of those words. We explain here, what the double negation is, how the negative words could be affiliated to different word classes, and what place should have negative words in a sentence. Very important was to show, what equivalents in German language have negative word in Polish language. We managed to do this with examples in Polish language and their translations to German language. Our examples were collection of aphorisms by Stanisław Jerzy Lec and collection of poems by Wisława Szymborska and their translations by Karl Dedecius. We found a lot of different negative words, which aren’t translated literally, but with using another words. Everything depends on the translator, who can translate the words in various ways.

Diese Arbeit mit dem Thema: Zu der Negation und den Negationswörtern im Polnischen und im Deutschen. Eine konfrontative Analyse hat als Ziel, die Negationswörter, die in den beiden Sprachen vorkommen, darzustellen. Sie gibt also einen Überblick über die vielfältigen Negationswörter in diesen beiden Sprachen. Die Negation ist eine wichtige Kategorie in der Sprachwissenschaft, die in Grammatikschreibungen eine wichtige Rolle spielt und oft behandelt wird. Sie ist auch unentbehrlich in der Kommunikation, obwohl sie kein Sprechakt, kein Satzglied und keine Wortklasse ist. Die Grammatiken empfehlen viele Unterteilungen in verschiedene Negationsarten und auch verschiedene Wörter, die zum Ausdruck der Negation dienen. Viele Menschen sind der Meinung, dass die Negation im Polnischen nur mit der Verwendung von nie und im Deutschen – mit Hilfe von nicht, kein und nie vollzogen wird. Es gibt aber viele andere Negationswörter, die nicht so oft verwendet werden, aber auch die negierende Bedeutung haben. Wir beschäftigen uns in dieser Arbeit nur mit den grammatischen und lexikalischen Negationsausdrücken. Es gibt aber nämlich viele andere Wörter, die zu diesem Zweck dienen, z. B.: außersprachliche Mittel. Aus Raumgründen verzichten wir darauf, so weit hinauszugehen, weil unsere Arbeit überschaubar und chronologisch sein sollte. Auch die Stellung dieser Negationswörter und das Problem der doppelten Negation wurden von uns besprochen, weil sie manchmal viele Probleme bereiten können. Die Negationswörter gehören zu verschiedenen Wortklassen und weisen ihre charakteristischen Merkmale auf. Wir besprechen das alles und beschäftigen uns auch damit, die Entsprechungen von polnischen Negationswörtern in der deutschen Sprache zu finden. Um das zu erreichen verwenden wir Belege für die Negationswörter aus 2 von uns gewählten Belegsammlungen von polnischen Autoren und vergleichen diese mit ihren Übersetzungen in die deutsche Sprache. Wir beschäftigen uns dabei nur mit der Analyse der grammatischen und lexikalischen Wörter, die über die negierende Bedeutung verfügen. Die Übersetzungen der Negationswörter variieren in Abhängigkeit von der Art der Negierung und der Information, die übermittelt werden soll. Manchmal werden sie wortwörtlich in die Zielsprache übertragen, und manchmal werden für sie synonymische Ausdrücke verwendet.