Glaciotectonic structures of Trzebnica Hills

Wzgórza Trzebnickie wraz z innymi mezoregionami Wału Śląskiego stanowią morenę spiętrzoną, która charakteryzuje się budową glacitektoniczną. Procesami glacitektonicznymi objęte są zarówno utwory neogenu, jak i plejstocenu, do głębokości co najmniej 200 m. Główny etap rozwoju struktur glacitektonicznych odbył się w czasie recesji lądolodu zlodowacenia Sanu II. Wielkoskalowe struktury seryjne wykazują, zgodną z glacitektoniczną koncepcją statyczno-kinetyczną, strefowość imbrykacji łusek w obszarze proksymalnym i rozwój fałdów w obszarze dystalnym. Ważnym elementem budowy geologicznej Wzgórz Trzebnickich są też różnowiekowe, znacznie mniejsze struktury glacitektoniczne. W odsłonięciu koło Cerekwicy stwierdziłem m.in melanż glacitektoniczny i fałd z dobrze wykształconym kliważem. Z kolei, w dolinie potoku Włóknica nie wykluczam obecności łuski glacitektonicznej. Wzgórza Trzebnickie odróżniają się od pozostałych mezoregionów Wału Trzebnickiego odmienną orientacją struktur glacitektonicznych (przeważnie o kierunku równoleżnikowym, natomiast na Wzgórzach Wińskich – o kierunku południkowym) i wergencją struktur glacitektonicznych (przeważnie ku S, a na Wzgórzach Wińskich – ku W). Budowa Wzgórz Trzebnickich odróżnia się od budowy Wzgórz Dalkowskich także większą głębokością, do jakiej doszło do zaburzeń glacitektonicznych utworów kenozoiku. Rozwój domen deformacji glacitektonicznych jest związany przede wszystkim z morfologią podłoża podkenozoicznego, ruchami pionowymi w jego obrębie oraz znaczną ilością wody roztopowej obecną podczas recesji lądolodu. Cechą glacitektonicznej budowy Wzgórz Trzebnickich w rzeźbie terenu jest regularny układ domen geomorfologicznych.

Along with other mesoregions of Silesian Rampart, Trzebnica Hills constitute the push moraine of glaciotectonic origin. Glaciotectonic structures are present in Neogene and Pleistocene rocks to depths greater than 200 m. The main stage of multi-phase development of glaciotectonic structures took place during deglaciation of Elsterian ice sheet. Zonal arrangement of large-scale multiple-occuring structures seems to correspond with “static-kinematic conception” of glaciotectonics. Imbricate thrust stacks are present in proximal zone, while folds are in distal zone. Smaller-scale structures of various age are also an important component of Trzebnica Hills’ geology. In an outcrop near Cerekwica glaciotectonic mélange and fold with well-developed cleavage has been described. Presumed glaciotectonic thrust scale has been detected in the vicinity of Włóknica stream’s valley. Orientation (mostly latitudinal, meridional on Wińsko Hills) and vergence (mostly S, W on Wińsko Hills) of glaciotectonic structures are factors that distinguish Trzebnica Hills from other mesoregions of Silesian Rampart. Vertical extent of glaciotectonic structures is larger on Trzebnica Hills than on Dalków Hills. The development of glaciotectonic deformation domains may be associated both with morphology of pre-cainozoic basement and with vertical movements within it. Also an abundant amount of meltwater constituted an important factor. Regular pattern of geomorphological domains is considered to be reflecting the features of glaciotectonism.