Odzyskując w 1918 r. niepodległość państwo polskie stanęło przed koniecznością wypracowania koncepcji polityki wschodniej państwa oraz ustanowienia takiego układu sił w Europie Środkowo-Wschodniej, który zabezpieczałby je przed zaborczością Rosji. O ile Roman Dmowski opowiadał się za koncepcją inkorporacyjną, zakładającą podział kresów pomiędzy Polskę i Rosję, to Józef Piłsudski uważał, iż Polska stanęła przed szansą trwałego osłabienia Rosji. Miała nią być federacja narodów żyjących w granicach Polski przedrozbiorowej, uzupełniona sojuszem wojskowym z innymi państwami powstałymi na gruzach rozpadającej się Rosji. Poglądy Konstantego Srokowskiego na tę drugą koncepcję przedstawia moja praca. Datujące się na okres pierwszej wojny światowej nieprzyjaźnie z późniejszymi przywódcami Drugiej Rzeczypospolitej, zamknęły mu drogę do czynniejszego udziału w życiu politycznym. Jednak ten wywodzący się z galicyjskich liberałów polityk żywo interesował się problematyką narodowościową, zwłaszcza ukraińską i żydowską. Dlatego warto przyjrzeć się jego koncepcjom politycznym w kwestii federalizmu. I to nie tylko w pierwszych latach niepodległości, ale w całym jego życiu.
abstract in English:
Regaining independence in 1918, the Polish State faced with the need to develop the concept of the Eastern policy of the state and the establishment of such a system of forces in Central and Eastern Europe, which zabezpieczałby them from possessiveness Russia. While Roman Dmowski argued for the concept inkorporacyjną, assuming the division borderlands between Poland and Russia, the Jozef Pilsudski believed that Poland was an opportunity for sustained weakening of Russia. She had her be a federation of nations living within the Polish Partitions, completed a military alliance with other countries arising from the ruins of dilapidated Russia. Constantine Srokowskiego views on the latter concept represents my work. Dating back to the period of the First World War, as a hostile leaders of the Second Republic, closed the door to participation from political life. However, this derived from the Galician politician liberals keen interest in issues of nationality, especially Ukrainian and Jewish. It is therefore important to look at the concepts of political issues of federalism.
keywords in Polish:
Konstanty Srokowski, federalizm, liberalizm, II RP
keywords in English:
Konstanty Srokowski, federalism, liberalism, the Second Polish Republic