Skuteczność techniki nauczania opartej na zastosowaniu kontraktów językowych w promowaniu autonomii w nauce języka obcego u uczniów szkoły średniej

Celem niniejszej pracy było przedstawienie, a następnie uzupełnienie jednej z luk które wciąż istnieją w obrębie jakby się mogło zdawać bardzo dokładnie zbadanego pojęcia w dziedzinie nauczania języka angielskiego jako języka obcego – pojęcia zwanego autonomią w uczeniu się. Luka, o której mowa, dotyczy braku wystarczających empirycznych dowodów potwierdzających teorię, która zakłada że nauka oparta na zastosowaniu kontraktów językowych może stanowić efektywną technikę nauczania promującą autonomię u uczniów szkoły średniej. Badanie opisane w części praktycznej niniejszej pracy, przedstawione grupie 27 polskich siedemnastolatków jako projekt oparty na zastosowaniu kontraktów językowych, zostało przeprowadzone zgodnie z procedurami wdrażania techniki nauczania opartej na zastosowaniu kontraktów językowych proponowanymi w części teoretycznej tej pracy przez rozmaitych ekspertów nauczania języka angielskiego. Procedury te obejmowały, między innymi: etap planowania projektu i szkolenia uczniów zwany treningiem edukacyjnym, etap nadzorowania i wspierania uczniów w formie konsultacji z opiekunem projektu, a także etap oceniania i refleksji, oparty na prezentacjach wygłaszanych przez badanych pod koniec projektu. Następnie projekt ten został poddany ocenie – zarówno w kwestionariuszu wypełnionym przez grupę badanych, jak i przy pomocy tabeli służącej do oceny poziomu autonomii zaobserwowanej pod koniec projektu u każdego z uczestników, wypełnionej przez opiekuna projektu. Analiza wyników tej oceny wstępnie potwierdziła skuteczność techniki nauczania opartej na zastosowaniu kontraktów językowych we wspieraniu rozwoju samodzielności w nauce wśród uczestników badania. Wzrost poziomu autonomii został odnotowany zarówno ogólnie, jak i w niemal każdej z pięciu odrębnych kategorii autonomii wyróżnionych w tej pracy; jednakże, samo korzystanie z uzupełnionego już kontraktu językowego zostało ocenione przez grupę badanych jako raczej nieprzydatny etap projektu. Nie mniej jednak, ze względu na ogromną rozbieżność w odpowiedziach udzielonych przez uczestników badania do stwierdzeń zawartych w kwestionariuszu, oraz z uwagi na pewne niedociągnięcia jakie wystąpiły w procedurach tego badania, uogólnione wnioski zaprezentowane powyżej nie mogą zostać uznane za wystarczająco rzetelne.

The purpose of this paper was to present, and, subsequently, to fill one of the gaps that still exist within a seemingly well-researched field of TEFL – learner autonomy; that gap concerns the scarcity of adequate empirical evidence which would confirm the theory assuming that contract learning might constitute an effective LA-promoting technique among secondary-school students. The study described in the practical part of this paper, which was introduced to a group of 27 Polish 17-year-olds as a contract-learning-project, followed the procedures for the implementation of contract learning suggested by various TEFL experts in the theoretical part of the paper. These procedures included, inter alia: the stage of planning and instructing called learner training, the stage of monitoring and supporting provided in the form of counselling, and the stage of evaluating and reflecting based on the subjects' project-ending presentations. Subsequently, the contract-learning project was subjected to the evaluation conducted both by the subjects in their post-project learner autonomy questionnaires and by the researcher via the project assessment grid. The analysis of the results of that evaluation tentatively confirmed the effectiveness of contract learning in fostering the development of LA among the subjects. The increase in the level of LA was observed both in general and within nearly all five distinct categories of LA identified in this paper; the very application of the learning contract, however, was evaluated by the subjects as a rather useless stage of the project. Nevertheless, due to the great discrepancy found within the subjects' responses to the questionnaire items, and owing to a few limitations identified with regard to certain proceedings of this study, the generalised conclusions presented above cannot be acknowledged as sufficiently reliable.