Jews in Maków. History and memory

Praca stanowi próbę odtworzenia historii "małej ojczyzny". Skład się z dwóch części. W pierwszej z nich. Część pierwsza: „Żydzi makowscy” opisuje życie Żydów makowskich od pierwszej historycznie potwierdzonej wzmianki do eksterminacji ludności żydowskiej i prób poszukiwania ocalałych. Rozdział dzieli się na trzy podrozdziały. Pierwszy z nich nosi tytuł „Początki”. Opisuję w nim życie makowian wyznania mojżeszowego do momentu wybuchu wojny. W części „Religia” podejmuję próbę odtworzenia systemu wierzeń i miejsc kultu dawnej społeczności żydowskiej. W tym celu kumuluję informacje dotyczące możliwego wyglądu synagogi oraz jej lokalizacji. Atutem tej części są zdjęcia wykonane na żydowskim cmentarzu w Jordanowie.W części „Polacy i Żydzi w Makowie międzywojennym 1918-1939 – klimat wzajemnych relacji” opisuję wpływ propagandy państwowej na kształtowanie się relacji polsko-żydowskich. W części „Główne źródła utrzymania makowskich Żydów” przytaczam główne żydowskie inicjatywy gospodarcze poparte wspomnieniami żywych świadków historii. Głównym atutem fragmentu jest urzędowy spis 43 żydowskich mieszkańców Makowa. W części „Edukacja i kultura” opisuję wkład społeczności żydowskiej w kulturalne życie miasteczka. Przytoczony został udział Żydów we władzach miejskich, lokalnych organizacjach społecznych (Ochotnicza Straż Pożarna), Towarzystwie Sportowym „Skawa”. W części „Polityka” opisuję lokalne tendencje polityczne przejawiające się w zamiłowaniu do syjonizmu. Wskazuję najpopularniejsze polskie i żydowskie partie oraz ich żydowskich przedstawicieli. Atutem części są oryginalne zestawienia wyborcze min. z lat 1919, 1928, 1930, 1934.W części „Relacje polsko- żydowskie- próba zarysu” opowiadam o postrzeganiu Żydów przez katolicką społeczność miasteczka. Ukazuję relacje istniejące między tymi dwoma grupami. Największym atutem części jest duża ilość zróżnicowanych wypowiedzi żyjących obecnie świadków historii.Drugim podrozdziałem jest „Początek wojny”. Opisuję w nim zdarzenia mające miejsce od wkroczenia Niemców na teren Makowa Podhalańskiego aż do wymordowania ludności żydowskiej. Rozdział ten jest bogaty w zdjęcia, dokumenty i świadectwa. Trzeci podrozdział „Willa Marysin czyli eksterminacja” służy wyjaśnieniu roli „willi Marysin” w eksterminacji ludności żydowskiej terenu Podbeskidzia. W rozdziale tym poruszony został także problem eksterminacji żydowskiej ludności Makowa, czego ważnym dowodem jest (będąca największym atutem rozdziału) lista ofiar zagłady. Obejmuje ona dane żydowskich ofiar hitlerowskiego terroru z terenu Makowa.Rozdział drugi „Pamięć” jest podzielony na dwie części. Pierwszy podrozdział „Żydowski Maków na starej fotografii” stanowi próbę odnalezienia na zdjęciach z epoki budynków żydowskich, umiejscowienia ich na współczesnej mapie miasta, sprawdzenia stanu ich zachowania a następnie porównania ze stanem z okresu międzywojennego.W drugim podrozdziale pt „Pamięć i nie-pamięć” ukazuję swoisty brak świadomości współczesnych mieszkańców Makowa, którzy w większości nie zdają sobie sprawy z przeszłości własnego miasta.

The work is an attempt to recreate the history of "little homeland". It consist of two parts. The first of them : "The Jews from Maków" describes the life of the Jews in Maków from the first historically confirmed references to the extermination of the Jewish population and attempts and searching for survivors. Chapter is divided into three sections. The first one "Beginnings" I describe makowian Jewish life until the outbreak of war. In the "Religion" I made an attempt to restore a system of beliefs and places of worship of the former Jewish community. For this purpose I accumulated information about the possible appearance of the synagogue and its location. The advantage of this section are pictures taken at a Jewish cemetery in Jordanów.In the "Poles and Jews in 1918-1939 the Maków - climate relationships" I described the impact of state propaganda on the development of Polish-Jewish relations.In the "main sources of income Jews in Maków" I mention major Jewish economic initiatives supported by the memories of living witnesses of history. The main advantage of a this part is the official list of 43 Jewish residents of Maków. In the "Education and culture" I described the contribution of the Jewish community in the cultural life of the town. I mentioned about Jewish participation in city government, local community organizations (Voluntary Fire Brigade), the Sports Society "Skawa" In the "Policy" I described local political tendencies manifested in the love of Zionism. I enumerated the most popular Polish and Jewish Jewish parties and their representatives. The advantage of the parts are original statement of election min. from the years 1919, 1928, 1930, 1934.In the "Polish - Jewish relation- attempt to outline" I talked about the perception of Jews by the Catholic community of the town. I showed the relationship between these two groups. I showed positive and negative perception of Jews, illustrated what it was conditioned. The biggest asset is part is a large number of diverse expression living witnesses of history.The second subsection is "the beginning of the war." I described the events that occurred since the entry of Germans into Maków Podhalański to the murder of the Jewish population. In this chapter a lot of photos, documents and certificates. The third section "Willa Marysin -place of extermination" serves to clarify the role of the "villa Marysin" in the extermination of the Jewish population in the area of podbeskidzie. This chapter has also raised the problem of the extermination of the Jewish population of Maków, which the most important evidence (and the biggest asset of this chapter) is a list of the victims of Holocaust. This part includes details of Jewish victims of Nazi terror in area of Maków. Chapter Two "Memory" is divided into two parts. The first section "Jewish Maków in old photographs" is an attempt to find on the pictures Jewish buildings, positioning them on a contemporary map, checking the status of their behavior and comparison with the state of the interwar period. In the second section titled "Memory and non-memory" I show a peculiar lack of awareness of contemporary inhabitants of Maków most of whom are not aware of the past of their city.