Witold Gombrowicz: Understanding Nature

Celem pracy jest przedstawienie obecnego w twórczości Witolda Gombrowicza problemu Natury, jego istoty i znaczenia dla interpretacji dzieł pisarza. Przyjmuje się, że temat Natury jest w życiu i twórczości Witolda Gombrowicza jednym z najważniejszych problemów, łączącym się bezpośrednio z pojęciami takimi jak: niższość, niedojrzałość, demoniczność, nuda, erotyzm, a także nicość i ból, niezwykle dla niego istotnymi. Można uzasadniać, że to właśnie wokół problemu Natury krążą lęki i obsesje Gombrowicza, w nim wyartykułowane zostać może wszystko to, co autor Kosmosu określa mianem „nieludzkiego”. Wolno zaryzykować tezę, że zbliżenie się do prawdy jest u Gombrowicza możliwe jedynie przy udziale niższości, która jako jedna z cech Natury pozwala obcować z tym, co najzdrowsze i pierwotne, jednocześnie wtrącając w to, co niezrozumiałe i niesamowite. Autorka pokazuje, że Gombrowiczowski podmiot skazany jest na wieczną oscylację między tym, co zakorzenione w formie i tym, co z formy odarte, na uwikłanie w sprzeczności, których nie sposób przezwyciężyć.

Goal of my dissertation is to propose a present problem of Nature in Witold Gombrowicz literary output and also essence and meaning of this problem for interpretation of writer’s works. It is assumed, that the topic of Nature is one of the most important in life and work of Witold Gombrowicz. This problem connects directly with terms such as: inferiority, immaturity, demonic nature, boredom, erotism, and also nothingness and pain, which are incredibly important for him. You can substantiate, that exactly around of Nature revolve fears and obsessions of Gombrowicz. In this problem may be articulated everything, what the author of Kosmos calls “inhumane”. It is freely to risk a thesis, that getting closer to the truth in Gombrowicz’s works is possible only with participation of inferiority, which as one of features of Nature allows to commune with this, what is the healthiest and primitive, meanwhile butting in incomprehensibility and incredibility. The author of this dissertation shows, that Gombrowicz’s subject is condemned for eternal oscillation between that, what rooted in form and that, what is stripped of form, and also condemned for contradictions, which is no way to overcome.