Problem wolności w dramatach Carla Zuckmayera

Problem of freedom in Carl Zuckmayer's dramas

STRESZCZENIECarl Zuckmayer to ceniony dramatopisarz, który w swoich utworach często koncentrował się na temacie wolności indywidualnej człowieka, w myśl rozumianego przez siebie humanitaryzmu odnoszącego się do każdej jednostki ludzkiej. Swoją filozofię życiową, opartą na takich wartościach jak Bóg, natura, miłość, człowieczeństwo, humanitaryzm oraz wolność starał się przekazywać czytelnikom za pomocą dramatów oraz innych swoich tekstów. Carl Zuckmayer opisuje w swoich dramatach miedzy innymi problem wolności, ale wolności jako prawa człowieka do kierowania się wolną wolą w podejmowaniu własnych decyzji oraz do możliwości wewnętrznego samopoznania. W dramacie „Der Hauptmann von Köpenick“ opisane losy bohatera, Wilhelma Voigt’a, ukazują czytelnikowi bezduszność całkowicie zmilitaryzowanego państwa, gdzie zwykły człowiek, nie należący do grupy noszącej mundur, nic nie znaczy i nie jest w stanie niczego osiągnąć. Wielokrotnie karalny Voigt domaga się tylko prawa do otrzymania paszportu umożliwiającego mu powrót do domu, traktowania go jak człowieka oraz wolności w podejmowaniu decyzji co do własnej osoby. Z całą determinacją upomina się o swoje prawa lecz widząc beznadziejność swojego położenia decyduje się przebrać za kapitana oddziału wojskowego, napaść na ratusz w Köpenick a tym samym ośmieszyć wojskową elitę i pokazać absurdalność całego systemu.W kolejnym dramacie, „Des Teufels General”, mamy do czynienia z generałem sił lotniczych SS, Harrasem, który podpisując swoistego rodzaju pakt z diabłem, czyli z Hitlerem, wybiera możliwość robienia tego co kocha najbardziej, czyli latania, w imię własnej wolności osobistej. Wykonując rozkazy przełożonych, skazuje na śmierć wielu niewinnych ludzi. Dopiero z czasem i pod wpływem rozmów z innymi bohaterami, odkrywa w sobie wolność do podjęcia osobistej, właściwej decyzji, która ratuje grupę sabotażową. Ceną jest jednak jego śmierć przez samobójstwo.W ostatnim dramacie, „Das kalte Licht”, autor na podstawie opisu historii niemieckiego fizyka, pracującego dla Anglii a szpiegującego na rzecz Rosjan, Kristofera Woltersa, przekazuje czytelnikowi prawdę na temat możliwości poznania samego siebie, wewnętrznej wolności prowadzącej do zmiany raz podjętej niewłaściwej decyzji i zawrócenia ze źle obranej drogi.We wszystkich trzech dramatach Carl Zuckmayer zawarł prawdę dotyczącą człowieka, jego prawa do wykorzystywania swej wolnej woli w dobrej wierze i możliwości zmiany swego życia. Ponieważ tylko od niego zależy jak wykorzysta daną mu indywidualną wolność podejmowania własnych decyzji.

SummaryCarl Zuckmayer is a respected German dramatist who very often used the topic of the personal freedom in his work. According to the humanitarianism related to every human being. His life philosophy based on values like God, nature, love, humanity and freedom, he tried to describe his readers in his dramas and another texts. Carl Zuckmayer describes in his texts among other things the problem of the freedom but freedom as the human right to be guided by his free will to make his own decisions and abilities get to know himself.In the drama “Hauptmann von Köpenick“ (The captain of the Köpenick), the lot of the main character, Wilhelm Voigt’s, show the reader the whole soullessness of these completely militarized country, where the simply man, who doesn’t wear the uniform, doesn’t mean anything and he can’t achieve anything. Repeatedly punished Voigt want’s just become his passport to go back home, he want be also treated as a human being and to be free in making his own decisions regarding his person. With his all determination he claims his rights but seeing the hopelessness of his situation he decides to dress up as the captain of the military troop, to attack the town hall in Köpenick and thereby to make a fool the military elite and to show the absurdity of the whole system.In the next drama “Des Teufels General” (The general of the devil), we meet the general Harras of the German SS - air force whose signed the treaty with the devil – Adolf Hitler- to have the possibility to do what he loves the most – flying, in the cause of his personal freedom. But in these way he sentence a lot of people to death. Later, after speaking with another characters, he discovers the freedom of himself to make the personal and right decision which saves the sabotage group. But the price is his death by committing suicide.In the last drama “Das kalte Licht” (The could light), the author describes the story of the German physicist Kristof Wolters who works for England but he spies for Russian. There’s shown the truth about the possibilities of getting to know oneself, to discover the inner freedom leading to change the wrong decision and turn back from the wrong way.In his all three dramas Carl Zuckmayer enclosed the truth about the human being, his right to make use of his good and free will for good things, his possibility to change his own life. Because just from him alone depends how he’ll use he’s individual freedom of making his own decisions.

ZUSAMMENFASSUNGDie Freiheitsproblematik, die Carl Zuckmayer in seinen Dramen berührt, betrifft einen, in seinem Geist und Seele, individuell freien Menschen, der selber über sich entscheiden und sein Leben gestalten kann, sowie das Recht zu einer Wandlung in seiner Überzeugungen und seinem Verhalten hat. Carl Zuckmayers Schaffen hängt sehr mit seinen christlichen Lebensansichten, mit seiner eignen Weltanschauung zusammen. Die wichtigsten Elemente sind hier: das Göttliche, die reale Wirklichkeit mit der Natur und dem Leben verbunden, die Schönheit, die Kunst und die Liebe. Die Aspekte seiner Art Freiheit des Einzelnen werden anhand der Dramen „Der Hauptmann von Köpenick“ (1921), „Des Teufels General“ (ein Exildrama, 1943-45) und „Das kalte Licht“ (1954) analysiert. Alle drei Hauptfiguren in diesen Dramen wollen ihre volle Unabhängigkeit als wahr sehen. Sie unterscheiden sich untereinander in ihren Lebensgeschichten, aber das Wesentliche – die individuelle Freiheit ihres Inneren, ihres Geistes und der Weg zur Selbsterkenntnis verbindet sie miteinander. Zuckmayers Protagonisten fangen einen Weg der Selbsterkenntnis an, den sie auf unterschiedliche Art und Weise zu Ende gehen.Wilhelm Voigt aus „Der Hauptmann von Köpenick“, kämpft um seine Identität als ein freier, gleichberechtigter Bürger und ein Mensch in einer durchaus militärischen Gesellschaft. Er versucht sein Schicksal in eigene Hände zu nehmen, wenn die anderen Mitteln nicht helfen. Weiter wird das Problem des Gewissens und der Selbsterkenntnis - anhand der Protagonisten Kristoff Wolters aus „Das kalte Licht“ und General Harras aus „Des Teufels General“ dargestellt. General Harras als „Des Teufels General“ trifft am Ende die Entscheidung Freitod zu begehen, die für ihn als der einzige gerechte Ausweg sich erwies. Und Kristof Wolters aus „Das kalte Licht“ hat auch am Ende, nach einem langen inneren Kampf, seinen wahren Charakter anerkannt.Jeder von den Protagonisten konnte trotzt komplizierter Situation, in der er sich befand, frei über sich selbst entscheiden, seinen freien Willen einsetzen, um die Wahrheit über sich selbst zu entdecken. Obwohl das kein einfacher Prozess war.