Menarcheal age in Polish population during a period 150 years.

Wiek pierwszej miesiączki jest popularnym tematem badań. Przedstawiono wyniki badań dziewcząt głównie z Polski (południowa Polska, województwo podkarpackie, województwo pomorskie). W populacji dziewcząt polskich, przez okres 150 lat, wiek pierwszej miesiączki uległ obniżeniu. Są trzy metody zbierania danych o wieku wystąpienia pierwszej miesiączki: "status quo", prospektywna, retrospektywna. Wiek wystąpienia pierwszej menstruacji zależy od czynników genetycznych i środowiskowych np.: odżywianie, zawód rodziców lub liczba rodzeństwa. Poprawa warunków społeczno-ekonomicznych dojrzewających dziewcząt obniża wiek wystąpienia pierwszej miesiączki. W XX wieku dziewczęta pochodzenia miejskiego dojrzewały wcześniej niż dziewczęta wiejskie. W XXI różnice zostały wyrównane przez szybsze tempo akceleracji wśród dziewcząt pochodzących ze wsi. Wiek pierwszej miesiączki zależy od przynależności odmianowej.

Menarcheal age is popular research topic. The paper presents of results of investigations of girls mainly from Poland (Southern Poland, the Subcarpathian Voivodeship, Pomeranian Province). Menarcheal age decreased over a period of 150 years in Polish girls. There are three methods for collecting menarcheal age data: status quo metod, prospective method and retrospective method. Menarcheal age depends on genetic and environmental factors, for example: nutrition, parental occupation or number of children in family. Improving socio-economic conditions of maturating girls reduces their age at the first menstruation. In the XX century urban girls matured earlier than rural girls. In XXI century differences were leveled by a faster rate of acceleration among rural girls. Menarcheal age depends on variety of human.