The work of art in John Dewey's theory

W niniejszej pracy omawiam koncepcję dzieła sztuki autorstwa Johna Deweya wyłożoną w książce „Sztuka jako doświadczenie”. Estetyczna teoria Deweya charakteryzuje się utożsamieniem dzieła sztuki z doświadczeniem przeżywanym przez odbiorcę wytworu artystycznego. Referuję poglądy Amerykanina na temat tego, czym jest doświadczenie estetyczne. Dewey dowodzi, że nie różni się ono jakościowo od przeżyć dnia codziennego, niemniej jednak doświadczenie estetyczne jest najpełniejszą postacią doświadczenia w ogóle.W dalszej części pracy opisuję warunki, jakie musi spełniać wytwór artysty, by był nazwany dziełem sztuki. Kolejno omawiam takie zagadnienia jak ekspresywność dzieła sztuki, jego przedstawieniowość, materiał i treść.Jedną z charakterystycznych cech teorii Deweya jest rola, jaką przypisuje on odbiorcy. Według autora, odbiorcy mają podobny status i zadanie jak artyści, ponieważ każde prawdziwe doświadczenie dzieła sztuki jest aktem twórczym. Toteż odbiorca jest również wytwórcą dzieł sztuki. Rola odbiorcy wiąże się z poglądami społecznymi amerykańskiego filozofa. Próbuję pokazać, iż estetyczna teoria Deweya jest mocno związana z jego demokratycznymi i równościowymi zapatrywaniami.Kończę omówieniem zarzutów, jakie zostały sformułowane przeciw teorii Deweya przez D. W. Gotshalka, N. Carrolla, D. Novitza i R. Shustermana.

In the following thesis I discuss John Dewey's theory regarding work of art, which was presented in his book entitled ''Art as Experience''. His aesthetic theory identifies a work of art with the experience received by a spectator. I present the American's views on an aesthetic experience. It is shown by Dewey that there is no qualitative difference between an aesthetic experience and an ordinary experience, however an aesthetic experience is of an absolute form.I discuss further the specific features of an artwork required if it is to be considered a work of art. Then I describe the issues of expressiveness of a work of art, its matter and content.One of the characteristic features of Dewey's theory is the role of a spectator who has the very same status and the same task as an artist, because every real experience of an artwork is a work of art itself. This is why a spectator is at the same time an author. The above opinion regarding a spectator is connected with Dewey's views on society. I try to show that the aesthetic theory of the American Philosopher responds to his democratic and egalitarian sympathies.I conclude with a review of some objections to John Dewey's theory raised by D.W. Gotshalk, N. Caroll, D. Novitz, R. Shusterman.