Urząd Rzecznika Praw Obywatelskich jest symbolem i synonimem demokracji. Kolebką instytucji jest Szwecja, która jako pierwsza wprowadziła przedstawiciela społeczeństwa zwanego w języku szwedzkim ombudsmanem.Ustanowienie pod koniec lat 80-tych ubiegłego wieku tego urzędu w Polsce stanowiło o nadchodzących przemianach zachodzących w ówczesnej Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Przemiany te miały nie tyle miejsce w instytucjach państwowych, co w społeczeństwie polskim, które zmęczone długoletnim okresem komunizmu pragnęło budować, na wzór zachodnich, demokracji obywatelskiej, tj. ustroju w którym zwykli obywatele mają wpływ na życie, nie tylko polityczne, państwa. Po części sam urząd otwierał im taką możliwość. Ludzie przestali być zwykłymi petentami obsługiwanymi z pogardą w urzędzie, a sami mogli kierować określone wnioski i sprzeciw wobec określonej sytuacji. W wyniku ustanowienia urzędu Polska dołączyła do grona państw posiadających określone standardy demokracji. Rzecznik jako niezawisły i niezależny urząd działa na podstawie szczegółowo wyodrębnionych przepisów unormowanych zarówno w Konstytucji RP z dnia 2 kwietnie 1997 r. (Dz. U. z dnia 16 lipca 1997 r. nr 78, poz. 483) jak również w ustawie z dnia 15 lipca 1987 r. o Rzeczniku Praw Obywatelskich (Dz. U. z 2001 r. Nr 14 oraz z 2007 r. Nr 25, poz. 162) oraz ustawie z dnia 15 lipca 2011 r. o zmianie ustawy o Rzeczniku Praw Obywatelskich oraz Rzeczniku Praw Dziecka (Dz. U., 11.168, 1004).W sprawowaniu swej funkcji Rzecznik nie działa sam. Rzecznik mianuje również swoich zastępców, którzy wcześniej byli mianowani przez Marszałka Sejmu na wniosek Rzecznika. Obecnie funkcję Zastępców pełnią prof. S. Trociuk oraz dr R. Czerniawski1. Ogromna liczba wniosków (rocznie jest to około 60 000 wniosków, z tego prawie 30 000 stanowią nowe sprawy, które podejmuje urząd oraz ponad 16 000 wystąpień kierowanych w związku z wnioskami2) rejestrowana jest przez pracowników Biura Rzecznika Praw Obywatelskich, które mieści się w Warszawie przy al. Solidarności oraz przy ul. Długiej. Urząd działa na podstawie Statutu Biura RPO, który został nadany zarządzeniem nr 265/2011 Rzecznika Praw Obywatelskich z dnia 31 sierpnia 2011 r. Dotychczasowo obowiązujące Zarządzenie nr 7 Marszałka Sejmu z dnia 14 października 2010 r. straciło moc w związku z wprowadzeniem zmian w ustawie z dnia lipca 2011 r. o zmianie ustawy o Rzeczniku Praw Obywatelskich oraz Rzeczniku Praw Dziecka, (Dz. U. 2011, nr 168, poz. 1004)3. Biuro realizuje zadania związane z przyjmowaniem interesantów (wniosek z prośbą o interwencję Rzecznika może być również złożony ustnie przed pracownikiem Biura, archiwizowaniem spraw, prowadzeniem korespondencji, wspieraniem różnych projektów służących propagowaniu świadomości prawnej obywateli (np. program „Język urzędowy przyjazny obywatelom”), pracuje nad Krajowym Mechanizmem Prewencji oraz wspieraniem wielu akcji społecznych na rzecz osób niepełnosprawnych umysłowo i intelektualnie, osób w podeszłym wieku itp. Do Biura z prośbą o pomoc mogą zgłaszać się nie tylko obywatele polscy, również obcokrajowcy, którzy wielokrotnie nie orientują się w sytuacji prawnej na terytorium Polski; uruchomiono nawet specjalną infolinię dla migrantów.

The main purpose of the Human Rights Commisioner institution is the protection of human and citizens rights. The aim of the work is to show the activity of Polish Commisioner in the international field. A great number of Poles left Poland; a lot of Poles The work includes the main aspects of Polish Human Rights Commisioner. The idea of his work is independence in administration. The decisions of Polish Commisioner are independent and that is the reason for controversy. Some Catholic or Political Groups are against his activity, because some decisions of the Commisioner are against their point of view.