STRESZCZENIE Jacques Tati był jednym z najwybitniejszych twórców komedii filmowych. Urodził się we Francji, w wielonarodowej rodzinie, jako potomek rosyjskich emigrantów. Za młodu uprawiał kilka dyscyplin sportowych. Swoje sportowe upodobania przeniósł w latach trzydziestych na teren swojej drugiej namiętności - kabaretu. Od roku 1932 występował na scenkach teatrów rewiowych i music- hallów. Objeżdżał też Francję ze swoimi pantomimami. W ten sposób powstało z jego udziałem i według jego scenariuszy kilka filmów krótkometrażowych. Były to głównie proste, burleskowe komedyjki, wśród nich Szkoła dla listonoszy (1937). Grał też role epizodyczne w filmach innych reżyserów. Po wojnie Tati wchodzi już na dobre w świat filmu. Powstają kolejno dzieła takie jak: Dzień świąteczny (1947); Wakacje Pana Hulot (1952); Mój wujaszek (1958); Playtime (1967); Pan Hulot wśród samochodów ( Trafic 1970) ;Parada (1974). Kolejne długometrażowe filmy Tatiego łączy podobny sposób postrzegania świata i osoba bohatera. Jest on człowiekiem miłym, uczynnym, z natury nieśmiałym, milczącym i nieco naiwnym. Przez to nie pasuje on do swojego otoczenia. Nosi charakterystyczny ubiór. Gra go sam reżyser obdarzony wysoką sylwetką i twarzą dorosłego dziecka. W pierwszym filmie Dzień świąteczny wciela się on w rolę ambitnego listonosza, dobrodusznego prowincjusza, który nadaremnie chciałby osiągać w swojej pracy takie sukcesy, jak ukazani w objazdowym kinie szybcy amerykańscy listonosze. Innym razem bohater próbuje stawić czoła konformizmowi swojego otoczenia. Stara się rozproszyć wakacyjną nudę czy też odnaleźć się w przeładowanym elektronicznymi gadżetami świecie swoich krewnych. Udaje mu się to tylko częściowo. Wnosi ferment niepokoju, ale sam nie potrafi i nie chce się zmienić. Tak jest w dwóch kolejnych filmach: Wakacje pana Hulot i Mój wujaszek. Tati ukazuje go jako postać komiczną i obdarza sympatią. Natomiast otaczające go środowisko poddane zostaje krytycznej, wyostrzonej satyrycznie ocenie. Dwa następne filmy: Playtime i Pan Hulot wśród samochodów zawierają przeniesiony już w inną sferę akcent komiczny. Reżyser widzi modę na amerykanizację w języku i obyczajach. Kult nowoczesności, prymat techniki dają się zauważyć na każdym kroku.Hulot stopniowo staje się postacią jedną z wielu, raczej pretekstem czy przypadkowym elementem, uruchamiającym zdarzenia. Ginie w tłumie anonimowych ludzi. Oni zaś, mimo iż przyjmują dobrowolnie dyktat technicznej cywilizacji, w głębi duszy nie tracą swej podmiotowości. Potrafią się cieszyć i bawić, jeśli bieg wypadków im na to pozwoli. Tati korzysta z całej gamy wypracowanych przez sztukę środków komediowych, z komizmu postaci, sytuacji, charakterów. Unika komizmu słownego. Jego filmy wykorzystują dźwięk, który staje się dodatkowym tworzywem w budowie gagu. Przyjmuje za podstawę swoich filmów cierpliwy ogląd rzeczywistości. Filmuje świat prawie nieruchomą kamerą, oszczędnie używa montażu. Wszystko to służy idei, aby widz sam zaobserwował komiczne momenty rzeczywistości, dziejące się nieraz na różnych planach. Gagi Tatiego nie są do końca wykorzystywane, nieraz znakomity pomysł zostaje porzucony. Jest to działanie celowe, które ma imitować reguły istniejące w realnym świecie, gdzie nic nie jest pełne ani skończone.Sprawia to wrażenie pewnej monotonii, rytm filmu jest wolny, jedynie od czasu do czasu rozbija go jakieś nieoczekiwany „wybuch” gagu. Dialogi nie mają żadnego znaczenia, nie służą porozumiewaniu się postaci, ale tworzą warstwę dźwiękową.Tati nie budzi swoimi filmami żywiołowych wybuchów śmiechu. Jest to raczej nostalgiczny uśmiech, jaki pojawia się u odbiorcy, podzielającego optymistyczną - w ogólnym rozrachunku - wizję reżysera. Ostatni film noszący tytuł Parada powraca jednak do prostego komizmu w wydaniu cyrkowym. Tati zrealizował go w formie widowiska przy współpracy z telewizja szwedzką. Przypomniał w nim swoje mimiczne skecze o tematyce sportowej, które przyniosły mu sławę w okresie międzywojennym.

SUMMARY Jacques Tati was one of the most acclaimed comedy movie maker. Born in France, in a mixed family as a descendant of Russian immigrants. As a young man, he practiced several sports. His sporting tastes were transferred in the 1930s to his second passion – cabaret. From 1932 onwards, he performed in revue theatres and music halls. He also toured France with his pantomimes, which gave rise to a several short films with his participation, made according to his screenplays. Those were mostly simple, burlesque comedies. Among them, The School for Postmen (1937). He was , too, a bit player in films made by other directors.After WWII, Tati enters the world of movies for good, and makes another sequence of works, like Jour de fête (1947), Mr. Hulot's Holiday (1952), My Uncle (1958), Playtime (1967), Trafic (1970), The Parade (1974).Later Tati’s feature films share a similar way of perceiving the world and the protagonist who is a nice person, helpful, timid by nature, silent and somehow naive. And in consequence, he feels out of place and wears peculiar clothes. He is played by the director himself, endowed with a tall silhouette and the face of an adult child. In the first film, Jour de fête, he takes on a role of an ambitious postman, a good-hearted provincial, who is unsuccessful in his work unlike fast American postmen portrayed in the work. The hero tries to deal with conformism in his surroundings, to disperse holiday boredom or to deal with a world of his relatives, cluttered with electronic gadgets. He succeeds only in part. He brings in some unrest, yet he himself is both unable and unwilling to change. Tati shows him as a comic figure and has a liking for him. However, his environment is subjected to a critical, highly satirized evaluation. Instead, in another two movies: "Playtime" and "Traffic/ Mr. Hulot's cars/”, the satirical touch is shifted somewhere else. The director can see the American fad in the language, customs and manners, the cult of modernity, the primacy of technology noticeable everywhere.Hulot gradually becomes a personage in the multitude, or rather a pretext or an accidental element that triggers off an event, is lost in the crowd of anonymous people who shows no objection to be dictated by the technical civilization, but inwardly they do not lose their subjectivity. They are able to enjoy and have fun if allowed so by the course of events. Tati utilizes a wide array of comedy art methods, comic characters situations and personages. He avoids any comic nature of words. His films use a sound which becomes an additional stuff in the construction of a gag. His films are based on a films patient perception of reality. His camcorder is almost static, and the montage is pared down. The idea there of is that a spectator may himself /herself perceive comic moments of reality occurring sometimes in various backgrounds. Tati’s gags are not fully used; sometimes a great idea is abandoned. This is a deliberate action which is to imitate the rules that exist in the real world, where nothing is either complete or finishedThis makes an impression of a certain monotony; the rhythm of the film is slow, and only occasionally broken by an unexpected gag "explosion". Dialogues are of no importance, do not favour the communication, but form a layer of sound.Tati does not trigger off energetic bursts of laughter. This is rather a nostalgic smile which appears in the recipient who – generally speaking- shares an optimistic comprehensive vision of the director.