Americanization in the eyes of the Poles, with example of the inhabitants of Kraków

Amerykanizacja polega na przejmowaniu ukształtowanych w Stanach Zjednoczonych wzorców, norm i wartości oraz stylu życia i zwyczajów przez przybywających tu imigrantów (wewnętrzna) lub mieszkańców innych krajów (zewnętrzna). Sprzyja jej globalizacja, która pogłębia zależności pomiędzy różnymi regionami świata, wymuszając zmianę systemów ekonomicznych i struktur społecznych w państwach i regionach mniej rozwiniętych. W Polsce symptomy amerykanizacji nasiliły się po 1989 r., kiedy przestały istnieć bariery polityczne pomiędzy dawnymi państwami bloku wschodniego, a państwami o ustroju kapitalistycznym. Wielu badaczy dostrzega w niej zagrożenie dla polskiej kultury narodowej. W Polsce w sferze ekonomicznej zjawisko to polega głównie na przejęciu zasad funkcjonowania amerykańskich przedsiębiorstw oraz orientacji gospodarczej ukierunkowanej na marketing. W sferze konsumpcji oznacza wolność dostępu do dóbr i wolność ich nabywania, a głównymi jej przejawami są popularność wielkich sieci handlowych, sieci barów szybkiej obsługi i amerykańskich produktów. W polityce uzewnętrznia się zwłaszcza w stylu prowadzenia kampanii wyborczych (reklama polityczna, debaty telewizyjne, sondaże poparcia). W sferze kultury popularnej polega na upowszechnianiu wytworów kultury amerykańskiej, np. produkcji filmowych i telewizyjnych czy utworów muzycznych, oraz na przejmowaniu wzorców komunikowania się za pośrednictwem Internetu czy telewizji. W sferze obyczajowej oznacza przejmowanie amerykańskich zwyczajów (walentynki), charakterystycznego sposobu bycia (bezpośredniość i manifestowanie optymizmu), sposobu ubierania się (dżinsy i T-shirty) i form aktywności fizycznej (jogging i baseball). W sferze edukacji i nauki polega głównie na powoływaniu się na dorobek amerykańskich ośrodków badawczych. Z kolei w sferze języka to stosowanie słownictwa charakterystycznego dla angielszczyzny używanej w Stanach Zjednoczonych. Badania przeprowadzone na grupie 120 mieszkańców Krakowa potwierdziły, że amerykanizacja jest w Polsce zjawiskiem powszechnym, podlegają jej głównie osoby młode, ale także dojrzałe i starsze. Mimo to w opinii respondentów nie stanowi ona zagrożenia dla kultury polskiej - chociaż Polacy coraz bardziej będą się upodabniać stylem życia do Amerykanów, to jednak posiadają silne poczucie własnej odrębności.

Americanization