Sketches on the history of the oriental studies in the interwar period with particular consideration of Tadeusz Kowalski.

Historia powstania nowoczesnego ośrodka orientalistycznego w Uniwersytecie Jagiellońskim jest tematem, który przez niemal 100 lat pozostawał rzadko podejmowany przez historyków nauki, ale także przez samych orientalistów. Praca jest próba weryfikacji tradycji ustnej dotyczącej powstania krakowskiej orientalistyki, która była pierwszym takim ośrodkiem na ziemiach polskich. Jest to temat ściśle powiązany z początkami działalności i pracy Tadeusza Kowalskiego, który został nazwany przez Andrzeja Zaborskiego „pierwszym i ostatnim nowoczesnym orientalistą polskim”, w Uniwersytecie Jagiellońskim. Początki nowoczesnej orientalistyki polskiej zostały zrekonstruowane głównie na bazie materiałów archiwalnych, które nie były do tej pory używane.Praca składa się z 3 rozdziałów, które są integralnymi szkicami. Pierwszy z nich jest przyczynkiem do dziejów Rocznika Orientalistycznego, najstarszego polskiego naukowego czasopisma orientalistycznego. Rocznik został założony w 1914 r. przez Jana Grzegorzewskiego, jednak trudności w czasie prac przygotowawczych (wybuch I Wojny Światowej, konflikt między redaktorami czasopisma) sprawiły, że wydawanie pierwszego tomu zostało zakończone w 1918 r., a drugi tom ukazał się dopiero w 1925 r.Drugi szkic jest próbą zrekonstruowania początków pracy Tadeusza Kowalskiego w Uniwersytecie Jagiellońskim. Zgodnie z oficjalnymi dokumentami Kowalski pracował w UJ od 1914 r., jednak z powodu zamknięcia Uniwersytetu w pierwszym roku „Wielkiej Wojny”, zajęcia prowadził od 1915 r. Z tematem tym jest ściśle połączona kwestia powstania Seminarium Filologii Orientalnej, co miało miejsce w 1921 r. Do tej pory błędnie uważano, ze powstało ono w 1919 r., kiedy to Kowalski otrzymał profesurę nadzwyczajną i katedrę uniwersytecką. Druga cześć tego rozdziału jest opisem próby pozyskania Władysława Kotwicza do pracy w Uniwersytecie Jagiellońskim. Decyzją Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego został on jednak oddelegowany na Uniwersytet Jana Kazimierza we Lwowie.Trzeci szkic to studium sytuacji materialnej profesora orientalistyki po pierwszej wojnie światowej. Zostało ono sporządzone na bazie bogatej dokumentacji Tadeusza Kowalskiego, która zachowała się w Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego.

The history of the rise of modern center of oriental studies in Jagiellonian University is a subject which has been rarely undertaken by scholars during last 100 years. This paper is an attempt of verification of oral tradition concerning rise of the oriental studies in Krakow which was the first such a center in polish lands. It is closely linked to the beginning of activity of Tadeusz Kowalski (who was called “the very first and the last polish modern orientalist” by A. Zaborski) and to the first period of his work at Jagiellonian University. The reconstruction of beginnings of modern polish oriental studies were based mostly on archival materials and correspondences between the linguistis which have not been discovered wholy until now.The paper consist of 3 chapters which are individual sketches and could be read separately. All of them are independent from the others..First of them contains history of the beginnigs of the “Rocznik Orientalistyczny” which was the first polish journal of oriental studies. It was founded in 1914 from the initiative of Jan Grzegorzewski however the journal faced difficulties especially caused by World War I and conflict beetwen members of editing board. That is why first volume was completed in 1918 and second in 1925.Second sketch is the study of the beginning of activity and work of Tadeusz Kowalski at Jagiellonian University. According to the official archival documents Kowalski started his work in 1914 but in fact, due to war difficulties, he started his career in 1915. This subject is also connected with the rise of the Seminar of Oriental Philology which has been created in 1921. The date which was the most often use was 1919 which is in the fact date of receiving the professor title by Kowalski and establishing the cathedra for him at Jagiellonian University. Second part of this chapters is description of unsuccessful employment of Wladyslaw Kotwicz (who was one of the most famous mongolists these times) at jagiellonian University which ended successfully for Univerdity in Lwow.Third sketch is a description of material status of oriental studies professor. As an example was taken Tadeusz Kowalski whose rich documentation was preserved in Archive of Jagiellonian University.