Dating Gothic and early Renaissance stove-tiles with heraldic image on the selected archaeological sites

Odkrywanie nowych możliwości datowania zabytków jest jednym z ważniejszych zadań archeologa. Dlatego też, celem niniejszej pracy jest zweryfikowanie, czy forma tarczy herbowej, przedstawionej na kaflach piecowych może nam posłużyć jako datownik. Analizą zostały objęte zabytki późnogotyckie i wczesnorenesansowe, gdyż to właśnie w tych okresach przedstawienia herbowe były jednymi z najpopularniejszych motywów zdobniczych. Ze względu na rozległość zagadnienia, w swojej pracy ograniczyłam się wyłącznie do kilku wybranych stanowisk, wyselekcjonowanych ze względu na reprezentacyjność odkrytego na nich materiału. Są to ośrodki takie jak: Gniezno, wrocławski Ostrów Tumski, Jankowo Dolne, Raciążek, Oświęcim, Bolesławiec nad Prosną, Wawel i Inowłodz. Głównym poruszanym tu tematem jest datowanie kafli, na podstawie kształtu przedstawionej na nich tarczy herbowej. Na przestrzeni lat kształt tarczy herbowej ulegał ewolucji. Zjawisko to nie mogło ominąć przedstawień znanych z kafli piecowych. Zestawiając je w zespoły i porównując z wizerunkami z lepiej datowanym źródłom ikonograficznym jak pieczęci, malowidła i płaskorzeźby, możemy prześledzić jak przebiegał ten rozwój. Posługując się tymi metodami, można podjąć się weryfikacji lub uściślenia ogólnie przyjętego datowania zespołów kafli.

Finding new possibilities of dating relics is a very important part of archeological researches. Therefore, the aim of this work is to verify whether the form of the armorial bearings, shown on the stove-tiles can be used as a time stamp. This kind of ornament was the most popular during late Gothic and early-Renaissance periods and that is the reason why I would like to tell about those terms. I have chosen a couple of archaeological sites such as Gniezno, Cathedral Island (Wroclaw), Jankowo Dolne, Raciazek, Oswiecim, Boleslawiec, Wawel Castle (Cracow) and Inowłodz. The main theme is dating tiles on the basis of the shape of the armorial bearings. Over the years, the shape of the armorial bearings has evolved. Putting stove-tiles into groups and comparing the images with other iconographic sources as stamps, paintings and reliefs, might help us date them. Using these methods, you can verify or clarify the generally accepted dating of teams tiles.