Japanese phraseology and problems of translation. In search of intercultural equivalence of idioms and proverbs.

Praca ma na celu ukazanie problemów, z jakimi może zetknąć się tłumacz w czasie przekładu japońskich frazeologizmów, w tym idiomów i przysłów. Jako specyficzne, skonwencjonalizowane zwroty językowe o charakterze metaforycznym, w procesie translacji wymagają uwzględnienia wielu czynników, takich jak kontekst kulturowy, forma stylistyczna oraz pełniona funkcja. Do tłumacza należy wybór metody w danej sytuacji najwłaściwszej.Praca podejmuje próbę wyjaśnienia zjawiska idiomatyczności w oparciu o kognitywne teorie metafory, która stanowi podłoże dla powstania większości frazeologizmów. Autorka przedstawia różne formy ekwiwalencji międzykulturowej oraz przywołuje kilka strategii tłumaczeniowych radzenia sobie z nieprzekładalnością. Na koniec prezentowane są przykłady japońskich frazeologizmów wraz z przykładowymi tłumaczeniami omówionymi w świetle wcześniej zaprezentowanych teorii.

The aim of this thesis is to show problems the translator may encounter during the translation of Japanese phrasemes like idioms and proverbs. The process of translation of such specific, conventionalized, metaphorical phrases requires the consideration of many factors, like the cultural background, stylistic form and its function. The translator has to choose the best method for the given case.The thesis explains the idiomacity on the basis of cognitive theories on metaphor, which underlies the formation of many phrasemes. The author presents different forms of intercultural equivalence and shows several strategies of translation used in the case of untranslatability. Finally, there are shown some examples of Japanese phrasemes and their translations from the viewpoint of the theories discussed previously.