Simple view
Full metadata view
Authors
Statistics
Homo Schizoid
schizofrenia, filozofia dziejów, Starożytność, Renesans/Manieryzm, Impresjonizm/Awangarda
schizophrenia, philosophy of history, Antiquity, Renaissance/Mannerism, Impressionism/Avant-garde
- Mój zamysł początkowy owej to pracy był oparty na koncepcji dehumanizacji sztuki, jaką w lapidarny sposób wyłożył w 1925 roku Jose Ortega y Gasset w La deshumanización dal arte. W eseju tym wyraził pogląd, iż, z grubsza rzecz ujmując, sztuka okresu Avant garde cechowała się tym, iż wyzbyła się elementu ludzkiego, tak przecież charakterystycznego dla sztuki par excellence. Zgłębiając tą materię, zacząłem dostrzegać rozciągłość i paralele w przestrzeni Cywilizacyjnej i Kulturowej tego zjawiska, oraz jego zawiłe powiązania z innymi obszarami przejawiania się człowieka w świecie. Ponad to, a może przede wszystkim, dostrzegłem, nie ja pierwszy nota bene, wszechogarniającą powszechność zjawiska nieustannego ścierania się dwóch antagonistycznych, na wielu różnych płaszczyznach, ale równocześnie dopełniających się sił, Thanatos’a i Eros’a (Freud), oraz tego konsekwencję kończącą się, nierzadko, w schizofrenii człowieka o różnym nasileniu i postaci, jako efekt niemożności zapanowania nad antagonizmem tych pierwotnych sił. Ten konflikt ma swoje odzwierciedlenie w wojnach Cywilizacji i konflikcie Kultur pod postacią dialektycznego naprzemiennego zderzania się dwóch światoobrazów: antropocentrycznego Antyku i Rinascimento z magią okresu przed Homerem oraz teocentrycznym Chrześcijaństwem z totalnym zniszczeniem w czasie II Wojny Światowej. Ale również jest to konflikt pomiędzy religią kładącą nacisk na ludzką wolność i odpowiedzialność za dobro i zło, a naukowym determinizmem sprowadzającym człowieka w ostatecznym rozrachunku do li tylko elementu składowego praw: biologii, fizyki, chemii, psychologii, socjologii, i innych, z czego wynika ostatecznie kryzys egzystencjalny człowieka, osadzonego w tak pojętym ambiwalentnym świecie. 2) Ludzkość przeszła przez trzy totalne przewartościowania światoobrazów (okresy około czasów: Antyku, Rinascimento/Manieryzmu, XIX/XX wieku), przy czym jesteśmy obecnie, w czasach nam współczesnych, jeszcze w trakcie trzeciego przewartościowania. W czasach względnej stabilizacji silnie rozwija się myśl racjonalna, która tworzy światoobraz zdeterminowany (naukowa: matematyzacja, mechanizacja, komputeryzacja świata), co doprowadza do drastycznych ograniczeń ludzkiej wolności, a człowiek z natury swojej dąży do realizacji pełni swojej wolności. To z kolei doprowadza w ostatecznym rozrachunku do wojny, gdyż wolność jednego jest dość często skorelowana ze zniewoleniem drugiego. Bunt i wojna, rozumiane jako skrajny przejaw ludzkiej dążności do wolności, absolutnej (nad sobą samym) i totalnej (nad innymi). Oczywiście na tyle na ile człowiek może zapanować nad sobą samym i innymi. 3) "Schizofrenia" Antoniego Kępińskiego jest fundamentalnym dziełem do pogłębionego zrozumienia zjawisk społecznych i kulturowych; wciąż jednak zbyt wiele uwagi poświęcamy na badanie tak zwanych „zdrowych” jednostek i kultur, a zbyt mało uwagi poświęcamy na badanie i obserwowanie adekwatnie tak zwanych „chorych” jednostek i ich wytworów, czyli tak pojedynczych dzieł, jak i całych kultur. Kultura to odsłonięcie umysłu, wystawienie go na widok publiczny, ekspansja umysłu na zewnątrz (Kępiński, Z. Piątek). Ludzie w skrajnych biologicznych warunkach cofają się (psyche) na powrót do Paleolitu, zawieszając niejako, cały dorobek Neolitu, czyli powstanie: Cywilizacji i Kultury (Kretschmer, Arietti, Spiegel). 4) Zatem, lapidarnie rzecz ujmując, mógłbym stwierdzić, iż moja praca dotyczy głównie: primo - homo schizoid - człowiek jest z natury swojej zeschizowany, jako iż musi żyć na granicy dwóch światów: somatycznego i psychicznego, oraz dwóch antagonistycznych sił: Thanatos i Eros, co pociąga za sobą; secundo - schizofrenię zbiorową - przeniesienie schizofrenii z poziomu człowieka jednostkowego na poziom człowieka zbiorowego na przestrzeni dziejów, co ma swoje uzewnętrznienie w Cywilizacji i Kulturze.
In my magisterium, I am going to rise up mainly three topics. They will be interrelatedly appearing in the background of a History of the Homoid. Also there will appear some issues of less imprtance, but significant enough to mention, so as to make the general view more complete and understandable, and in consequence more coherent. 1) Firstly, some part of my work will be on an evolutionary aspect of the arts, in which the arts are similar to any living organizm that is born, then growes up and dies in cyclic periods of life and passing away. That what is new is born from the old and lives at a cost of the old. Slowly taking the place of the old by removing it from the world. But then comes the time when the whole process takes place again; that what was young is getting older and starts to be replaced by something brand new. And, still another part I will devote to social and cultural aspects of the arts. How the arts are used and abused by people to manifest their social, economical and political power and well-being state, and a position in the hierarchy of any organized human community. People display their well-being state by obtaing expensive and luctorious things as symbols of their enormes incomes. So, the more expensive is a produkt owed by somebody the more admired is he by those who are the poor. What is more to the point, the more any piece of art is difficult to understand, the more is its owner perceived as intelligent and having a very unusual taste of beauty by those of poor intellectual education. 2) Secondly, I am goning to focus my attention on the psychoanalitic aspects of a war and the human active part during any war time. Namelly, the world is destroied by politicians and soldiers while the arts are adecuatelly destroied by artists, but by the means of symbolic activity. As both of them, artists and soldiers, were possesed by the same, first, Thanatos and, second, Eros forces. That split between two forces of opposite directions, but, on the other hand, complementary to each other, may finally end up in mental disorders of different kinds of schisis and levels of psyche and soma disintegration, as well as autizm. 3) And third, I will aproach to the History of mankind from a point of view of dialectic struggle between antropocentric picture of the universe (Ancient Hellens and Rinascimento, mainly) and a picture of the universe of primitive magic and mythology and then teocentric Chistianity. This had its fatal act in the mass destruction of the world during the beginning of XX century with its climax in the time of the II World War and a kind of preludium in the wars of the XVI century. This duel has started since the Homer poetic activity as opposed to the previous prerational thinking and had its critical moment with appearing Christian religion and its permanent tendences to ideological and political schisis, and the division of the universe of axiology between the good Heaven and the evil Hell. With a man having natural, corporeal, tendences to chooes evil but having to choose good, as a moral and religion command having been given by God.
dc.abstract.en | In my magisterium, I am going to rise up mainly three topics. They will be interrelatedly appearing in the background of a History of the Homoid. Also there will appear some issues of less imprtance, but significant enough to mention, so as to make the general view more complete and understandable, and in consequence more coherent. 1) Firstly, some part of my work will be on an evolutionary aspect of the arts, in which the arts are similar to any living organizm that is born, then growes up and dies in cyclic periods of life and passing away. That what is new is born from the old and lives at a cost of the old. Slowly taking the place of the old by removing it from the world. But then comes the time when the whole process takes place again; that what was young is getting older and starts to be replaced by something brand new. And, still another part I will devote to social and cultural aspects of the arts. How the arts are used and abused by people to manifest their social, economical and political power and well-being state, and a position in the hierarchy of any organized human community. People display their well-being state by obtaing expensive and luctorious things as symbols of their enormes incomes. So, the more expensive is a produkt owed by somebody the more admired is he by those who are the poor. What is more to the point, the more any piece of art is difficult to understand, the more is its owner perceived as intelligent and having a very unusual taste of beauty by those of poor intellectual education. 2) Secondly, I am goning to focus my attention on the psychoanalitic aspects of a war and the human active part during any war time. Namelly, the world is destroied by politicians and soldiers while the arts are adecuatelly destroied by artists, but by the means of symbolic activity. As both of them, artists and soldiers, were possesed by the same, first, Thanatos and, second, Eros forces. That split between two forces of opposite directions, but, on the other hand, complementary to each other, may finally end up in mental disorders of different kinds of schisis and levels of psyche and soma disintegration, as well as autizm. 3) And third, I will aproach to the History of mankind from a point of view of dialectic struggle between antropocentric picture of the universe (Ancient Hellens and Rinascimento, mainly) and a picture of the universe of primitive magic and mythology and then teocentric Chistianity. This had its fatal act in the mass destruction of the world during the beginning of XX century with its climax in the time of the II World War and a kind of preludium in the wars of the XVI century. This duel has started since the Homer poetic activity as opposed to the previous prerational thinking and had its critical moment with appearing Christian religion and its permanent tendences to ideological and political schisis, and the division of the universe of axiology between the good Heaven and the evil Hell. With a man having natural, corporeal, tendences to chooes evil but having to choose good, as a moral and religion command having been given by God. | pl |
dc.abstract.pl | 1) Mój zamysł początkowy owej to pracy był oparty na koncepcji dehumanizacji sztuki, jaką w lapidarny sposób wyłożył w 1925 roku Jose Ortega y Gasset w La deshumanización dal arte. W eseju tym wyraził pogląd, iż, z grubsza rzecz ujmując, sztuka okresu Avant garde cechowała się tym, iż wyzbyła się elementu ludzkiego, tak przecież charakterystycznego dla sztuki par excellence. Zgłębiając tą materię, zacząłem dostrzegać rozciągłość i paralele w przestrzeni Cywilizacyjnej i Kulturowej tego zjawiska, oraz jego zawiłe powiązania z innymi obszarami przejawiania się człowieka w świecie. Ponad to, a może przede wszystkim, dostrzegłem, nie ja pierwszy nota bene, wszechogarniającą powszechność zjawiska nieustannego ścierania się dwóch antagonistycznych, na wielu różnych płaszczyznach, ale równocześnie dopełniających się sił, Thanatos’a i Eros’a (Freud), oraz tego konsekwencję kończącą się, nierzadko, w schizofrenii człowieka o różnym nasileniu i postaci, jako efekt niemożności zapanowania nad antagonizmem tych pierwotnych sił. Ten konflikt ma swoje odzwierciedlenie w wojnach Cywilizacji i konflikcie Kultur pod postacią dialektycznego naprzemiennego zderzania się dwóch światoobrazów: antropocentrycznego Antyku i Rinascimento z magią okresu przed Homerem oraz teocentrycznym Chrześcijaństwem z totalnym zniszczeniem w czasie II Wojny Światowej. Ale również jest to konflikt pomiędzy religią kładącą nacisk na ludzką wolność i odpowiedzialność za dobro i zło, a naukowym determinizmem sprowadzającym człowieka w ostatecznym rozrachunku do li tylko elementu składowego praw: biologii, fizyki, chemii, psychologii, socjologii, i innych, z czego wynika ostatecznie kryzys egzystencjalny człowieka, osadzonego w tak pojętym ambiwalentnym świecie. 2) Ludzkość przeszła przez trzy totalne przewartościowania światoobrazów (okresy około czasów: Antyku, Rinascimento/Manieryzmu, XIX/XX wieku), przy czym jesteśmy obecnie, w czasach nam współczesnych, jeszcze w trakcie trzeciego przewartościowania. W czasach względnej stabilizacji silnie rozwija się myśl racjonalna, która tworzy światoobraz zdeterminowany (naukowa: matematyzacja, mechanizacja, komputeryzacja świata), co doprowadza do drastycznych ograniczeń ludzkiej wolności, a człowiek z natury swojej dąży do realizacji pełni swojej wolności. To z kolei doprowadza w ostatecznym rozrachunku do wojny, gdyż wolność jednego jest dość często skorelowana ze zniewoleniem drugiego. Bunt i wojna, rozumiane jako skrajny przejaw ludzkiej dążności do wolności, absolutnej (nad sobą samym) i totalnej (nad innymi). Oczywiście na tyle na ile człowiek może zapanować nad sobą samym i innymi. 3) "Schizofrenia" Antoniego Kępińskiego jest fundamentalnym dziełem do pogłębionego zrozumienia zjawisk społecznych i kulturowych; wciąż jednak zbyt wiele uwagi poświęcamy na badanie tak zwanych „zdrowych” jednostek i kultur, a zbyt mało uwagi poświęcamy na badanie i obserwowanie adekwatnie tak zwanych „chorych” jednostek i ich wytworów, czyli tak pojedynczych dzieł, jak i całych kultur. Kultura to odsłonięcie umysłu, wystawienie go na widok publiczny, ekspansja umysłu na zewnątrz (Kępiński, Z. Piątek). Ludzie w skrajnych biologicznych warunkach cofają się (psyche) na powrót do Paleolitu, zawieszając niejako, cały dorobek Neolitu, czyli powstanie: Cywilizacji i Kultury (Kretschmer, Arietti, Spiegel). 4) Zatem, lapidarnie rzecz ujmując, mógłbym stwierdzić, iż moja praca dotyczy głównie: primo - homo schizoid - człowiek jest z natury swojej zeschizowany, jako iż musi żyć na granicy dwóch światów: somatycznego i psychicznego, oraz dwóch antagonistycznych sił: Thanatos i Eros, co pociąga za sobą; secundo - schizofrenię zbiorową - przeniesienie schizofrenii z poziomu człowieka jednostkowego na poziom człowieka zbiorowego na przestrzeni dziejów, co ma swoje uzewnętrznienie w Cywilizacji i Kulturze. | pl |
dc.affiliation | Wydział Filozoficzny | pl |
dc.contributor.advisor | Mróz, Piotr - 130795 | pl |
dc.contributor.author | Butyn, Piotr | pl |
dc.contributor.departmentbycode | UJK/WF5 | pl |
dc.contributor.reviewer | Sosnowski, Leszek - 132004 | pl |
dc.contributor.reviewer | Mróz, Piotr - 130795 | pl |
dc.date.accessioned | 2020-07-24T13:06:45Z | |
dc.date.available | 2020-07-24T13:06:45Z | |
dc.date.submitted | 2012-10-26 | pl |
dc.fieldofstudy | filozofia kultury | pl |
dc.identifier.apd | diploma-71716-13393 | pl |
dc.identifier.project | APD / O | pl |
dc.identifier.uri | https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/handle/item/184774 | |
dc.language | pol | pl |
dc.subject.en | schizophrenia, philosophy of history, Antiquity, Renaissance/Mannerism, Impressionism/Avant-garde | pl |
dc.subject.pl | schizofrenia, filozofia dziejów, Starożytność, Renesans/Manieryzm, Impresjonizm/Awangarda | pl |
dc.title | Homo Schizoid | pl |
dc.type | master | pl |
dspace.entity.type | Publication |