Audiovisual translation. Obecná čeština in translation to Polish language based on chosen Czech films.

Celem niniejszej pracy jest pokazanie problemów translatorskich w przekładzie audiowizualnym. Jej pierwsza część zostanie poświęcona przekładowi audiowizualnemu jako specyficznemu rodzajowi tłumaczenia i wszelkim jego aspektom. W przypadku napisów, charakterystycznym problemem jest głównie brak przestrzeni i czasu. Przekład jest ograniczony poprzez ustalone miejsce na ekranie odpowiednie dla napisu, przez czas potrzebny na i pomiędzy ujęciami, przez czas na jaki napisy pojawiają się i znikają i wreszcie wielkość napisów. Ponadto, tłumacz list dialogowych musi wziąć pod uwagę średnie tempo czytania przeciętnego widza. Wszystkie te czynniki wpływają na tłumaczenie i odróżniają je od tłumaczenia literackiego. Trzeci oraz czwarty rozdział to analiza przekładów list dialogowych i tytułów czeskich filmów. Mianowicie, rozdział trzeci przedstawia problem tłumaczenia „obecné češtiny” z uwzględnieniem wulgaryzmów na język polski na podstawie ekranizacji powieści Michala Viewegh’a – „Účastníci zájezdu” (pol. „Wycieczkowicze”), „Román pro ženy” (pol.„Mężczyzna idealny”) i zbioru opowiadań „Nestyda” (pol. „Do Czech razy sztuka”). Rozdział czwarty natomiast poświęcono kwestii tłumaczenia tytułów. Zostanie przedstawiona wiedza teoretyczna dotycząca tego rodzaju przekładu oraz przeanalizowane zostaną polskie tłumaczenia tytułów wybranych czeskich filmów.

The aim of this thesis is to demonstrate potential translation problems in audiovisual translation. Its first part is dedicated to audiovisual translation as a specific kind of translation characterized by certain particularities. As far as subtitling is concerned it is especially the lack of space and time. The translation is influenced by confined space available for the text of each subtitle, the time available for and between subtitle exposures, the timing of subtitle insertion and removal and last but not least the display and format of the subtitles. Moreover, the subtitler has to take into account the average reading speed of the viewers. All of those particularities have influence on the translation and make it different from the literary one. Third and fourth part of the thesis are analysis of translation of subtitles and titles of Czech films. Third part demonstrates the translation problem of obecná čeština to polish language (also vulgarity) on base of three Czech films. Fourth part is dedicated to the matter of translation of film titles; there is also presented theory regarding this field of translation.