Human Rights in South Africa in Constitution and jurisdiction of Constitutional Court - comparative analysis

Tematem pracy jest problematyka praw człowieka w Republice Południowej Afryki w ujęciu instytucjonalnym oraz faktycznym. Autor przedstawia pokrótce historię praw człowieka na kontynencie afrykańskim oraz historię najnowszej Konstytucji RPA. Następnie opisuje konstytucje instytucje stojące na straży praw człowieka - Rzecznika Obywateli, Południowofrykańską Komisję Praw Człowieka, Komisję do Spraw Wspierania i Ochrony Praw Wspólnot Kulturowych, Religijnych i Językowych, Komisję do Spraw Równości Płci, Głównego Rewidenta, Komisję Wyborczą oraz ICASA. Przedstawiając te instytucję autor odwołuje się do raportu komisji sejmowej zajmującej się oceną ich działalności, celem zakreślenia dotychczasowej ich działalności, problemów związanych z ich funkcjonowaniem oraz prognoz i zaleceń na przyszłość. Następnie autor przedstawia historię i strukturę Sądu Konstytucyjnego, będącego podstawowym organem stojącym na straży przestrzegania praw i swobód obywatelskich w RPA. Autor szczegółowo omawia zastosowane w najnowszej Konstytucji systemy wyboru sędziów, odwoływania sędziów, a także zakres spraw podlegających kognicji Sądu Konstytucyjnego. W dalszej części pracy autor przechodzi do bardziej szczegółowej analizy dotychczasowej działalności orzeczniczej rzeczonego Sądu. Autor po kolei przedstawia konkretne, często bardzo kontrowersyjne orzeczenia z określonych gałęzi prawa konstytucyjnego. Poczynając od prawa do życia przez prawo równości, prawo do prywatności, szereg praw socjoekonomicznych, a kończąc na wolności słowa oraz sumienia i wyznania. Autor przywołuje równocześnie szereg orzeczeń Sądu Najwyższego USA, aby zobrazować rozbieżności w wyrokach obu sądów w zbliżonych sprawach, a także podkreślić daleko idącą niezależność Sądu Konstytucyjnego, który silnie zaznacza swoją rolę jako pełnoprawny przedstawiciel władzy sądowniczej na arenie politycznej.

The subject of this thesis are issues of human rights in South Africa in terms of institutions and jurisdiction of the Constitutional Court. Firstly, author describes the history of human rights in Africa and the history of newest South Africa Constitution. Next, author describes constitutional institutions guarding human rights - the Public Protector, the South African Human Rights Commission, the Commission for the Promotion and Protection of the Rights of Cultural, Religious and Linguistic Communities, the Commission for Gender Equality, the Auditer General, the Independent Electoral Commission, ICASA. While describing these institutions, author references to the rapport of parilamental commsison, that evaluates their activity so far and recognizes the issues with their activity and future prognosis. In second part of the thesis, author describes the history and structure of Constitutional Court, which is the most important authority guarding human rights in RSA. Author in detail describes procedures in which judges are elected and ejected and the sphere of cognition of Constiutional Court. Next, author begins the analysis of judgments made by the Court. Author describes specific decisions ,that are very often quite controversial, frm the specific branches of constitutional law. Begining with right to life, through right to equality, right to privacy, socioeconomical rights and ending with freedom of speech and freedom of religion. Author shows also judgments of american Supreme Court in similar cases, to illustrate differences between two cultures of law.