‘as this place reeks horribly of piss’ or physiology and carnality in the selected poems of Andrzej Bursa

Niniejsza praca zawiera rozważania na temat motywów związanych z fizjologią i cielesnością, pojawiających się w wybranych utworach Andrzeja Bursy. Ma ona na celu równocześnie udowodnienie, iż w poezji krakowskiego poety to, co biologiczne staje się czymś więcej niż tylko buntowniczym atakiem na tradycyjną estetykę. Swoje rozważania autorka ujęła w trzech rozdziałach dotyczących różnych sposobów wykorzystania „poezji somatycznej” w wyrażaniu przez autora Luizy zamierzonych treści. Pierwszy z nich analizuje utwory mówiące o chorobie, bólu i śmierci (które są nieuniknionymi konsekwencjami posiadania ciała). W tym miejscu omówione zostały elementy fizjologii i cielesności, które pojawiają się w takich wierszach, jak np.: Piosenka chorego na raka podlewającego pelargonie, Malarstwo obłąkanego, Chory synek, Inaczej wyobrażałem sobie śmierć czy Dobry psychiatra.Drugi rozdział dotyczy sposobów mówienia o biologicznym aspekcie uczuć. Miłość i zmysłowość – jeżeli są autentyczne – nie mogą sprowadzać się jedynie do czystych emocji. W utworach krakowskiego poety zawsze istotny pozostaje ich wymiar biologiczny. Widzimy to na przykładzie takich wierszy, jak: Trzynastoletnia, Dno piekła czy Głos w dyskusji o młodzieży.Motywy fizjologii i cielesności są także skutecznym narzędziem demaskacji, burzenia zastanych, tradycyjnych sposobów pojmowania rzeczywistości. Ostatni rozdział pracy skupia się zatem na takich zabiegach poetyckich odnajdywanych w „twórczości somatycznej” Andrzeja Bursy, które niszczą powszechne przyzwyczajenia estetyczne czy etyczne, a także całkowicie negują kanony wzniosłego piękna, by ukazać prawdziwość życia w niskich rejonach egzystencji. Analizie poddane zostały tutaj między innymi takie utwory, jak: Dyskurs z poetą, Skarżypyta, Sylogizm prostacki czy Modlitwa dziękczynna z wymówką.Równocześnie niniejsze rozważania stanowią niejako sprzeciw wobec płaskiej interpretacji występujących w utworach krakowskiego poety elementów biologicznych i cielesnych; interpretacji dokonywanej często wyłącznie w kontekście mitu poety – buntownika. Określenie to, choć ukute i utrwalone nie bez powodu, nie może jednak służyć jako uniwersalne wytłumaczenie większości zabiegów poetyckich dokonujących się na polu jego twórczości. Praca jest zatem przede wszystkim próbą uzasadnienia celowości użycia motywów „szczyny”, „ziewania”, „gówna” czy „piersi”.

This paper discusses references to human physiology and carnality that can be found in the selected poems of Andrzej Bursa. At the same time this thesis aims to show that the biological in the works of the Cracow-born poet is something more than a mere rebellious attack on traditional aesthetics.The three chapters of this paper deal with different ways in which the author of Luiza used “somatic poetry” to express his ideas. The first chapter contains an analysis of the poems about illness, pain and death (which are the inevitable consequences of having a body). Aspects of bodiliness and human physiology that can be found in poems such as Piosenka chorego na raka podlewającego pelargonie (Song of the Cancer Patient Watering Geraniums), Chory synek (Sick Son), Inaczej wyobrażałem sobie śmierć (I had imagined death differently) or Dobry psychiatra (The Good Psychiatrist) are discussed here.The second chapter takes up the issue of the biological aspect of human feelings. Love and sensuality – if authentic – cannot amount merely to pure emotions. Their biological dimension always remains important in Bursa’s poetic writing. This can be seen in poems such as Trzynastoletnia (A thirteen-year-old girl), Dno piekła (Hell’s Bottom) or Głos w dyskusji o młodzieży (Discussion on Young People).Motifs associated with physiological functions and carnality are also an effective instrument for debunking stale, traditional ways of understanding reality. Thus the final chapter focuses on those poetic devices used by Andrzej Bursa in his “somatic writing” that destroy common aesthetic or ethical habits and also completely deny the canons of sublime beauty in order to reveal the truth about living in the lowest areas of human existence. Poems such as Dyskurs z poetą (Talking to a Poet), Skarżypyta (A Telltale), Sylogizm prostacki (Quite a Primitive Syllogism) or Modlitwa dziękczynna z wymówką (Thanksgiving Prayer with a Reproach) are analyzed in this chapter. At the same time all these considerations constitute in some measure an objection to the superficial interpretation of the biological and carnal motifs present in Bursa’s poems; interpretation that is often carried out solely in the context of the myth of a rebel poet. This phrase, coined and preserved not without a reason, cannot serve as a universal explanation for the majority of poetic devices employed by Bursa. Therefore this paper is first and foremost an attempt to justify the use of motifs such as “piss”, “yawning”, “shit” or “breasts”.