Reportaż - diament w środowisku dziennikarskim?

Reportage - a Diamond in Journalism?

Dobry reportaż jest uznawany za diament w środowisku dziennikarzy, ze względu na jego cechy charakterystyczne: jest pouczający, zajmujący i ekskluzywny. Jednakże z punktu widzenia czytelnika publikuje się ich coraz mniej. Nawet, jeśli jakiś artykuł został określony mianem reportażu, to często nie ma z nim nic wspólnego. Niniejsza praca dowodzi, że ta forma prezentacji podlega ciągłym zmianom i traci przy tym wiele swoich charakterystycznych cech. Podstawę zaistniałej sytuacji stanowią pułapki i ukryte wady działalności dziennikarskiej, rozwój społeczny, ciągle zmieniające się media, a także inne przyczyny opisane w części praktycznej, które określają z kolei treść, temat, język, strukturę i elementy formalne reportażu. Również teza dotycząca funkcji reportażu została udowodniona: reportażu zależy od sposobu pracy dziennikarza i od medium, a w szczególności od jego jakości. Aby tego dowieść przedstawiono w części teoretycznej tło historyczne reportażu, jego definicję, a także określono jego miejsce w hierarchii dziennikarskich form prezentacji. Następnie została poddana analizie podwójna natura tego gatunku ze względu na to, że reportaż posługuje się zarówno technikami literackimi jak i dziennikarskimi a jego granica pomiędzy literaturą a publicystyką jest niejednoznaczna. W dalszej kolejności zostały przedstawione schematy klasyfikacji dla rodzajów reportażu. Ze względu na to, że reportaż badano w obrębie komunikacji dziennikarskiej, sprecyzowano najpierw ogólną funkcję form dziennikarskich a następnie specjalną reportażu. Bezpośrednio po tym został przedstawiony idealny wzór reportażu. W tym celu badaniu podlegały elementy treści, struktury, tematu, języka, ale także kryteriów formalnych. Następnie porównano reportaż z jego pokrewną formą: sprawozdaniem reportażowym (feature) i udowodniono tendencję tworzenia się form mieszanych. W części praktycznej reportaż z gazety dziennej został porównany z lepszym modelem, artykułem nominowanym do reportażu 2011 zamieszczonym w prestiżowym czasopiśmie reportażowym noszącym tytuł Geo. Następnie bazując na sumie wyników badań zostały wyciągnięte wnioski, że nie można trzymać się sztywnych reguł podczas pisania reportażu, należy je dopasować do obecnej sytuacji w świecie mediów i więcej uwagi poświęcić odpowiedniemu wykształceniu dziennikarzy, gdyż od tego zaczyna się przyszłość reportażu.

Among journalists, a good reportage is regarded to be like a diamond, because of its characteristic features. It’s enlightening, absorbing and exclusive. However, from the point of view of a reader, they are published less and less. Even if some articles are defined as reportages, frequently they have nothing in common with them. The dissertation proves that this form of writing undergoes constant changes, at the same time, loosing many of its characteristic features. The reasons why it is so, are the traps and hidden faults of journalists’ activity, social development, constantly changing media and also other factors described in the practical part. All these constitute the content, topic, language, structure and formal elements of the reportage. The thesis, which deals with the function of the reportage, was proved: the reportage depends on the way the journalist works and on the medium, but most of all on the quality.In order to prove the thesis, the historical background of the reportage and its definition were presented in the theoretical part. Apart from that, the place of the reportage in the hierarchy of journalistic forms of presentation was determined, and then the dual nature of the report was analysed. Because of the fact that the reportage uses both the literary and journalistic techniques, the border between the two is not explicit. Subsequently, the schemes of the types of the reportage classification were presented. The reportage was examined within the journalistic communication, first the general function of the journalistic forms was specified, and then the specific function of the report was described. For this purpose, elements of content, structure, topic, language and the formal criteria were researched. After that, the report was compared with its related form, that is feature. The tendency to create mixed forms was proved. In the practical part the reportage from a daily newspaper was compared with a better example, that is, with the article nominated to 2011 best reportage prize, published in Geo, the prestigious reportage magazine. Afterwards, based on the sum of the research results, the conclusion was drawn which revealed that when it comes to reportage, keeping to the stiff rules is forbidden, as they should be adjusted to the current situation in the field of media. What is more, more attention should be paid to the proper education of journalists, as this seems to be the start of a future of the reportage.

Die gelungene Reportage ist ein Diamant im journalistischen Umfeld, denn sie ist informativ, fesselnd und exklusiv. Aus der Sichtweise des Lesers werden immer weniger Reportagen veröffentlicht. Sogar wenn ein Artikel als eine Reportage bezeichnet ist, findet man keine Reportage drin oder man wundert sich darüber, wie der Autor das zu Ende geschrieben hat, ohne dabei einzuschlafen. In dieser Arbeit wird angenommen, dass sich diese Darstellungsform ständig ändert und dadurch viele markante Merkmale verliert. Dieser Situation können die Fallstricke und die Tücken der journalistischen Tätigkeit zugrunde liegen. Ebenfalls tragen zu dieser Wandlung gesellschaftliche Entwicklungen bei. Diese Veränderungen hängen von den sich ständig wandelnden Medien ab. All dies beeinflusst den Gebrauch der Reportage. Der theoretische Teil dieser Arbeit wird anhand verschiedener Näherungen an die Gattung Reportage konstituiert. Es wird dabei historisch, definitorisch, funktional, formal und vergleichend auf den Untersuchungsgegenstand eingegangen. Das Ziel der vorliegenden Arbeit ist es zuerst, die Hypothese des Verlustes von einigen Eigenschaften der Reportage zu beweisen. Denn die früher erwähnten Ursachen bestimmen wiederum den Inhalt, das Thema, die Sprache, die Gliederung und formale Elemente der Reportage. Bezüglich dieser Annahme veranschaulicht die Herleitung zu ihrer Geschichte ihren Ursprung. Wenn jemand das Besondere dieser Gattung verstehen möchte, soll ihre Herkunft und ihren Werdegang kennen. In einem zweiten Schritt kommt die Annäherung zur Definition der Reportage. Um die Frage zu beantworten, was eigentlich eine Reportage ist, muss man zuerst ihren Platz in der Hierarchie der journalistischen Darstellungsformen bestimmen. Da die Reportage literarische sowie journalistische Techniken vereint und ihre Grenze zwischen Literatur und Publizistik fließend ist, wird ihre Doppelnatur erforscht. Im Folgenden werden Klassifikationsschemata für Arten der Reportage dargestellt. Die Festsetzung der Funktion und den wichtigen Elementen der Reportage erfolgt im Bereich der journalistischen Kommunikation. Aufgrund dessen werden zunächst die Funktion der Darstellungsformen im Allgemeinen und dann die besondere der Reportage präzisiert. Unmittelbar danach wird ein idealtypisches Muster der Reportage geschildert. Dabei werden die Elemente des Inhalts, der Struktur, des Themas, der Sprache aber auch formale Kriterien untersucht. Im Anschluss wird die Reportage mit dem Feature, wegen ihrer Verwandtschaft, vergleicht. Hierbei wird diese Gattung funktionsgemäß analysiert und bezüglich der inhaltlichen, sprachlichen und formalen Kennzeichen vergleicht.Auf den im ersten Abschnitt unternommenen Annäherungen zum Genre beruht die Analyse der Reportagen im praktischen Arbeitsteil. Im praktischen Teil soll die Veränderung der Reportage und das Defizit an den Merkmalen in oben genannten Bereichen entweder nachgewiesen oder widerlegt werden. Zwecks der Analyse werden Kriterien aufgestellt, die festlegen, was eine ideale Reportage vereinen soll. Außer dem Vorgehen bei der Untersuchung wird das Genre in der Welt der heutigen Massenmedien geschildert, um die möglichen Ursachen für die Veränderung darzulegen. Zu diesem Zweck wird eine Reportage aus der Tageszeitung einem besseren Modell gegenübergestellt, und zwar einem für die beste Reportage 2011 nominierten Artikel aus dem Hochglanz-Reportagenzeitschrift GEO. Auf der Summe der Ergebnisse der Untersuchung basierend, werden im letzten Kapitel Schlussfolgerungen gezogen. Auf diese Art und Weise wird zum Schluss die im Titel folgender Arbeit gestellte Frage beantwortet, ob Reportage als Diamant im journalistischen Umfeld erscheint.