Comic strips in the Polish press between 1956 and 1970 as a reflection of the reality. Anlysis according to selected examples:

Celem pracy jest treściowa charakterystyka zawartości wybranych historii rysunkowych – „Profesor Filutek”, „Tytus, Romek i A’Tomek” oraz „Kajtek i Koko w kosmosie”, publikowanych na łamach polskich czasopism („Przekrój”, „Świat Młodych”, „Wieczór Wybrzeża”) w latach 1956-1970. Spośród szerokiej gamy komiksów wybrano te, które ukazywały się w prasie najdłużej, były najbardziej popularne w ówczesnym społeczeństwie, ale są rozpoznawane także dziś. Analiza miała wykazać wpływ na treść komiksów bieżących wydarzeń oraz ideologii i propagandy okresu komunizmu od czasów odwilży do 1970 roku. Ponadto jej efektem miało być przedstawienie obrazu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i jej obywateli, wyłaniającego się z historyjek rysunkowych.Artyści komiksowi tworzący w okresie PRL, z wiadomych względów, nie odwoływali się do przedwojennej tradycji. Komunistyczne władze, kontrolujące wszystkie dziedziny życia, w tym kulturę, również nie chciały przypominać czytelnikom owych historyjek, ze względu na zawarty w nich niepoprawny politycznie dowcip. Dopiero czas odwilży pozwolił autorom na otwarty sprzeciw wobec panującego systemu. W niniejszej pracy odwołano się do okresu historii zaczynającego się wydarzeniami marca 1956 roku, przenosząc rozważania aż do grudnia 1970 roku. Wybrano ten burzliwy okres, by móc w wyraźny sposób pokazać jak zawirowania historyczne zostały ukazane w historyjkach obrazkowych drukowanych w ówczesnych czasopismach.Podstawę bibliograficzną pracy stanowiły przede wszystkim publikacje autorstwa Adama Ruska, największego badacza problematyki komiksowej w Polsce. Spośród literatury uzupełniającej dla historycznego kontekstu tego opracowania najważniejszy był artykuł Adama Ruska – „Krótki kurs polityczny komiksu polskiego” oraz książka Rafała Habielskiego „Polityczna historia mediów w XX wieku”, poparte publikacją dotyczącą historii lat 1956-1970 – „Historią Polski 1914-2005” autorstwa Wojciecha Roszkowskiego.Praca składa się trzech rozdziałów. W pierwszym przedstawiono podstawy teoretyczne i historię gatunku komiksowego oraz wykazano różnicę pomiędzy pojęciem „historyjka obrazkowa” a „komiks”. W dalszej części rozdziału omówione zagadnienia obejmują rozwój opowiadań obrazkowych w Polsce i na świecie do czasów komunizmu, w których zaczęły ukazywać się czasopisma wybrane do dokładniejszego omówienia. Ta część służy wprowadzeniu czytelnika w tematykę historii rysunkowych. Treść niniejszego rozdziału oparta była w większości na pracy magisterskiej Michała Wysockiego „Komiks na łamach Świata Młodych w okresie stalinizmu (1949-1956) w Polsce.”Drugi rozdział, także teoretyczny, dotyczy historii prasy w Polsce w latach 1956-1970. Ukazuje polityczne tło przemian zachodzących w mediach, wpływ ideologii i władzy na istnienie i popularność czasopism. Przedstawia mechanizmy funkcjonowania w nich wszechobecnej propagandy. Zawarte w tej części tło historyczne stanowi podstawę do analizy zawartości treściowej omawianych komiksów w odniesieniu do sytuacji społeczno- politycznej PRL.W ostatnim rozdziale dokonana została analiza wybranych historyjek obrazkowych. Każdy podrozdział rozpoczyna się od teoretycznego wstępu, który wprowadza czytelnika w tematykę. Krótko przedstawia historię periodyków, uwzględniając misję i komiksową zawartość. Zawiera też biografię autora omawianego komiksu. Koncentruje się jednak przede wszystkim na tym, jaki jest prezentowany przez bohaterów wzorzec postaw społecznych. Ponadto na podstawie analizy historii rysunkowych odtworzono obraz Polski Ludowej i utrwalany w niej wizerunek Zachodu.Całość podsumowano wskazując na ogromną rolę, jaką pełniły historyjki obrazkowe w komentarzu bieżących wydarzeń politycznych i społecznych w latach 1956-1970.

The aim of this thesis is to characterize the content of selected comic strips - "Professor Filutek", "Tytus, Romek and A'Tomek" as well as "Kajtek and Koko w kosmosie", which were published in Polish press („Przekrój”, „Świat Młodych”, „Wieczór Wybrzeża”) in 1956-1970. Out of a wide range of comics I tried to pick those ones, which were published in press over the longest period of time, were the most popular with the society at that time, and are still recognized nowadays. The analysis was to demonstrate the impact of current affairs, as well as of the communist era of ideology and propaganda on comics. Additionally this work was to present the image of Poland and its citizens captured in the plot of comic strips.Comics artists in communist Poland, did not refer to the pre-war tradition because of obvious reason. The communist government, controlling all aspects of life, including culture, also did not want to remind readers about these stories, because of the politically incorrect humor which the stories contained. Only in 1956 it was allowed to utter an open objection against the ruling system. In this paper I refer to the period beginning in March 1956 up to December 1970. I chose this period in order to be able to clearly show how these difficult events in the history have been shown in in contemporary comic strips in press.The base of the bibliography consists of books published by Adam Rusek, the greatest authority of problematic aspects of comics in Poland. From within the supplementary publications describing historical context during that period of time I used article of Adam Rusek – „Krótki kurs polityczny komiksu polskiego” and Rafał Habielski's book „Polityczna historia mediów w XX wieku”, supported with the publication – „Historia Polski 1914-2005” by Wojciech Roszkowski.My thesis consists of three chapters. The first one describes theoretical basis and history of the comics genre and demonstrates the difference between the concept of "comic strip" and "comics". In the further part I would like to cover the development of comic strips in the world and in Poland before the the period of time I chose to analyze. This section is written to introduce the reader to the subject of the history of comics. The chapter was mostly based on the thesis by Michał Wysocki "Komiks na łamach Świata Młodych w okresie stalinizmu (1949-1956) w Polsce.”The second chapter, also theoretical, is discussing the history of the Polish press between 1956 and 1970. It shows the political background of changes occurring in the media, the impact of ideology and power on the existence and popularity of magazines. It shows the mechanism of propaganda. The history included in this provides the basis for the analysis of semantic content of these comics for the socio-political situation in the PRL.The last chapter is the analysis of selected comic strips. Each section begins with a theoretical introduction, which introduces the reader to the subject. It briefly presents the history of magazines, taking into account the mission and cartoon content. It also contains a biography of the author of each comics. However, it focuses on features presented by the heroes. Moreover, analysis is talking about the image of Poland and the Western Europe presented in the plot of comic strips.The whole thesis is summarized by indicating the enormous role of current affairs played in the comic strips in the years between 1956 and 1970.