Pole geomagnetyczne (PGM) jest polem magnetycznym, o charakterze stałym, które występuje we wnętrzu i dookoła Ziemi. Rozciąga się w promieniu kilkudziesięciu tysięcy kilometrów od Ziemi, stanowiąc ziemską magnetosferę. Tworzy środowisko magnetyczne, w którym żyją organizmy. Zaburzenia w jego obrębie, zarówno zmniejszenie, jak i wzrost jego wartości powyżej normy, wywiera rozległy wpływ na życie i funkcje organizmów. Celem niniejszej pracy było zbadanie wpływu ekranowania PGM na wielkość i liczbę pęcherzyków jajnikowych, wielkość oocytu, liczbę komórek granulozy w obrębie pęcherzyka oraz grubość osłonki przejrzystej oocytu samic szczura rasy Wistar.Materiałem użytym w doświadczeniach były jajniki samic szczura rasy Wistar hodowanych w warunkach ekranowania PGM. Tkanki utrwalono (utrwalacz Boine’a), odwodniono, przepojono parafiną, wykonano przekroje o grubości 7µm i zastosowano barwienie hematoksylina – eozyna oraz metodę według Pasini’ego. Preparaty oglądano pod mikroskopem i obliczono liczbę pęcherzyków jajnikowych na powierzchni jajnika. Wykonano ich zdjęcia, pod 40 – , 200 – i 400 – krotnym powiększeniem. Z użyciem programu graficznego ImageJ, przeprowadzono pomiary obwodu, powierzchni i średnicy pęcherzyka jajnikowego oraz oocytu, liczby komórek ziarnistych w próbie 4 x 104 px2, powierzchni komórek ziarnistych na przekroju pęcherzyka jajnikowego, a także grubości osłonki przejrzystej oocytu. Następnie wyniki pomiarów przeliczono na mikrometry (µm), obliczono liczbę komórek ziarnistych na powierzchni pęcherzyka i wykonano analizę statystyczną wyników, stosując test t studenta (P<0,01 i P<0,05).Wykazano wpływ ekranowania PGM na spadek liczby pęcherzyków jajnikowych na powierzchni przekroju jajnika (P<0,01), przy jednoczesnym braku zmian średnicy, obwodu i powierzchni pęcherzyka jajnikowego. Warunki hypomagnetyczne wpłynęły także na redukcję liczby komórek ziarnistych na powierzchni przekroju pęcherzyków jajnikowych (P<0,05) oraz liczby granulozy w próbie (P<0,01). Odnotowano również zmniejszenie grubości osłonki przejrzystej (P<0,01), obwodu (P<0,05) oraz powierzchni oocytu (P<0,05), ale nie stwierdzono zmian średnicy. Ponadto, u osobników doświadczalnych stwierdzono zmiany histologiczne, takie jak: zmniejszenie liczby pęcherzyków jajnikowych oraz nierównomierną grubość osłonki przejrzystej oocytu.Długotrwała hodowla szczurów rasy Wistar w warunkach hypomagnetycznych powoduje zaburzenia parametrów płodności u samic i osłabienie właściwości reprodukcyjnych oocytów. Zmniejszona liczba komórek ziarnistych w pęcherzykach jajnikowych szczurów z ekranowanym PGM jest prawdopodobnie związana z zaburzeniami hormonalnymi (przysadkowe FSH, androgeny osłonki, estradiol z komórek ziarnistych) o charakterze ujemnej pętli sprzężeń, nasilającej procesy atrezji. Ewentualna mutacja, jako skutek ekranowania PGM, może mieć charakter mutacji dynamicznej i mieć związek z genami, których ekspresja jest zależna od FSH. Stosowanie materiałów o niskiej przenikliwości magnetycznej do budowy zwierzętarni może zaburzać wyniki badań i przyczyniać się do słabnącej kondycji rozrodu zwierząt laboratoryjnych w prowadzonej hodowli.

Geomagnetic field (GMF) is a sustained magnetic field that naturally extends inside and around the Earth. It does extend in a radius of several thousand kilometers from Earth and forming the Earth's magnetosphere. Earth’s magnetic field creates an environment in which organisms live. Disorder within it both a reduction and an increase of ratio above normal has a large impact on the lives and functions of organisms. The purpose of this study was to research the effect of screening the GMF on size and number of ovarian follicles, oocyte size, number of granulosa cells and thickness of the zona pellucida of female Wistar rat.Materials used in the experiments were the ovaries of female Wistar rats GMF screened. Tissues were fixed (Bouin’s solution), dried, embedded with paraffin, cut into 7μm sections and stained with hematoxylin and eosin and Pasini’s stain. Sections were examined with light microscope and the number of ovarian follicles counted on the surface of the cross-sectional area of the ovary. Their pictures were made using the 40 -, 200 - and 400 - times magnification. The perimeter, surface area and diameter of the ovarian follicle and oocyte, the number of cells in a 4 x 104 px2 sample of granulosa, surface of granulosa of the cross-sectional area of the ovarian follicle and thickness of the zona pellucida, were measured by use of a graphics program ImageJ. Then, the results were converted to micrometers (microns), and the number of granulosa cells at the surface of the cross-sectional area of the follicle were counted. The statistical analysis of results was performed using Student's t test (P<0,01 and P<0,05).The influence of the GMF screening on decrease of the number of ovarian follicles at the cross-sectional surface of the ovary (P<0,01) was proved, while no change in the diameter, perimeter and cross-sectional surface area of the follicle occured. Hypomagnetism also affected on reduction of the number of granulosa cells of the surface of cross-sectional area of the ovarian follicles (P <0,05) and the number of granulosa cells in the sample (P <0,01). There also occured the reduction in thickness of the zona pellucida (P <0.01), the perimeter (P<0,05) and the cross-sectional surface of the oocyte (P<0,05) but there was no change in diameter. Moreover there were histological changes, such as reduction of the number of follicles and uneven thickness of the zona pellucida in experimental animals.Long-term breeding of Wistar rats with GMF screening results in disorder of fertility parameters in female rats and weakening reproductive characteristics of oocytes. Reduced number of granulosa cells in ovarian follicles of experimental rats is probably related to hormonal disorders (pituitary FSH, androgens from theca folliculi interna, estradiol from granulosa cells) of a negative feedback loop, escalated processes of atresia. Any mutation, as the effect of GMF screening, can be dynamic mutation. It is probable that expression of mutated genes is dependent on FSH. Using materials of low magnetic penetration for the construction of animal facilities may interfere with test results and contribute to the diminishing condition of newly bred laboratory animals.