Optymalizacja wczesnej rehabilitacji pacjentów poddawanych zabiegom kardiochirurgicznym : doświadczenia własne

W niniejszym artykule autorzy dzielą się swoimi doświadczeniami związanymi z pracą z chorymi poddawanymi operacjom kardiochirurgicznym. W szczegółowy sposób przedstawione są stosowane metody postępowania na poszczególnych etapach wczesnej rehabilitacji szpitalnej. Wyróżniono, w ramach fizjoterapii kardiochirurgicznej, dwa główne etapy. Etap I, to przygotowanie przedoperacyjne, etap II - rehabilitacja wczesna, składająca się z dwóch okresów: pierwszego prowadzonego na oddziale intensywnej terapii, oraz drugiego - na oddziale pooperacyjnym. Wraz z opisem stosowanych technik fizjoterapeutycznych wskazano najczęściej występujące problemy, z którymi terapeuta może się spotkać oraz przedstawiono sposoby radzenia sobie z nimi. Zaprezentowano również pewne odmienności w rehabilitacji pooperacyjnej u osób z różnymi rodzajami zabiegów kardiochirurgicznych, tj: zabiegów pomostowania tętnic wieńcowych, plastyki lub wymiany zastawek serca (aortalnej, mitralnej, rzadziej trójdzielnej), transplantacji serca, operacji tętniaków aorty piersiowej i brzusznej, plastyki tętnic szyjnych i korekcji wad wrodzonych serca. W ramach etapu I wskazano znaczenie kompleksowego przygotowania pacjentów przed operacją, podkreślając ważne miejsce edukacji chorego, która gwarantuje lepsze pooperacyjne usprawnianie, szczególnie ważne w trudnych pierwszych dobach po zabiegu. W drugim etapie rehabilitacji zaznaczono potrzebę wspomagania standardowych metod fizjoterapii stosowaniem nowoczesnej aparatury: BIPAP Vision oraz Cough Assist. Zwrócono uwagę na pozytywne efekty włączenia w proces rehabilitacyjny - edukacji, pomiaru jakości życia i tworzenia grup wsparcia dla chorych po operacjach na sercu.

In this article, authors wish to share their experiences in work with the patients after cardio-thoracic surgery. Consecutive stages of early hospital rehabilitation and applied methods of therapeutic conduct have been described in detail. There are two main stages in cardio-surgical physiotherapy. Stage I - pre-operation preparation, stage II - early rehabilitation consisting of two periods: the first one run in an intensive care unit (ICU), the second one in a surgical unit. Along with the description of physiotherapeutic techniques, the most frequently occurring problems a therapist can face as well as the ways of managing them have been presented. The authors present certain dissimilarities in surgical rehabilitation of persons with different kinds of interventions on heart: CABG, plasty or the exchange of heart valve (aortic, mitral, more seldom tricuspid), the heart transplantation, operations of chest aortic aneurysm and abdominal aortic aneurysm, plasty of cervical arteries and corrective operations of cardiac defects. In the first stage the significance of patient’s complex preparation for the operation highlighting the importance of the patient’s education, which guarantees better postsurgical rehabilitation, is emphasized. In the second stage standard physiotherapeutic methods need to be aided by modern equipment: BIPAP Vision or Cough Assist. It has been observed that education, life quality assessment and support groups for patients after cardio-surgery have positively contibuted to rehabilitation process.