Significance of intertemporal rules for the system of recognition of foreign judgments according to the Polish Code of Civil Procedure

Tytułowe opracowanie ukazuje modele rozstrzygania problemów międzyczasowych na gruncie postępowania cywilnego, ze szczególnym uwzględnieniem uznawania orzeczeń zagranicznych. Ujęty w art. 8 nowelizacji k.p.c. z 2008 r. - stanowiącym, że "przepisy niniejszej ustawy stosuje się do postępowań wszczętych po dniu jej wejścia w życie" - system jednolitości postępowania w ustępie 5 przybrał charakterystyczną - w pewnym sensie unikalną - formę unormowania stosunku nowych przepisów procesowych do przepisów dotychczasowych. Specyfika ta wynika z faktu, że decydujące znaczenie w kwestii, które przepisy - czy te dotychczas obowiązujące, czy te w brzmieniu nadanym nowelizacją - należy zastosować w danej sprawie, ma data wydania orzeczenia zagranicznego lub data zawarcia lub zatwierdzenia ugody, a nie data wszczęcia postępowania przed sądem polskim. Przy takim ujęciu przepisów międzyczasowych omawiane zagadnienie pozostaje nadal aktualne z punktu widzenia praktyki stosowania prawa, choć z teoretycznego punktu widzenia budzi pewne wątpliwości.

The study presents the models for resolving intertemporal issues in civil procedure, with particular focus on the recognition of foreign judgments. The system of uniformity of procedure set out in Article 8 of the amendment to the Code of Civil Procedure of 2008 stating that "the provisions of this Act shall apply to proceedings initiated after the entry of the Act into force" was given, in its Paragraph 5, a specific and to some extent unique form of regulation of the relation of the new provisions to the previous ones. This specificity stems from the fact that the deciding factor about which provisions should be applied in a given case: whether those previously in force or those in the wording as stated in the amendment, is the date on which the foreign judgment was issued or the date the amicable settlement was entered into or confirmed, and not the date of commencement of the procedure before Polish court. With such an approach to intertemporal regulations, the matter being discussed still remains valid from the perspective of practical use, while raising certain doubts from the theoretical point of view.