The effect of working memory training on risky decisions making and delay discounting at different levels of cogmitive load

Dostęp do publikacji jest możliwy w Archiwum UJ

Spora część decyzji, z jakimi musimy się zmierzyć w codziennym życiu, podejmowana jest w sposób impulsywny i niekoniecznie zgodny z naszymi deklarowanymi celami i ocenami. Ma to miejsce szczególnie wtedy, gdy sposób przedstawienia dostępnych alternatyw jest na tyle skomplikowany, że nasz system poznawczy sobie z nimi nie radzi (np. niejasno sformułowana umowa, zawiła oferta handlowa). Z teorii dwóch typów przetwarzania wynika, że ograniczenia w zakresie pamięci roboczej powinny wiązać się z podejmowaniem bardziej ryzykownych decyzji i większą dewaluacją odroczonej nagrody. Badania dostarczają jednak niespójnych wyników na ten temat. W niniejszej pracy podjęto próbę rozstrzygnięcia tej niespójności w badaniu eksperymentalnym, w którym przeprowadzono trening pamięci roboczej. Przyjęto, że jeśli pamięć robocza ma wpływ na podejmowanie decyzji i wartościowanie odroczonych nagród, to jej usprawnienie powinno przełożyć się na mniej ryzykowne decyzje i większe docenianie odroczonej gratyfikacji. Z kolei badania nad treningami pamięci roboczej spotykają się często z zarzutem braku odwołania do teorii wyjaśniającej mechanizm ich skuteczności. Zaproponowany w niniejszej pracy model teoretyczny odpowiada również na ten problem. Aby sprawdzić, czy zwiększając sprawność pamięci roboczej można osiągnąć pozytywny transfer na podejmowanie decyzji i wartościowanie odroczonych nagród, przeprowadzono intensywny trening pamięci roboczej. Efekty treningu sprawdzano w obszarze transferu bliskiego i dalekiego. Transfer bliski dotyczył dwóch aspektów sprawności pamięci roboczej (ang. working mememory capacity) mierzonych w dwóch paradygmatach: (1) złożonych zadań pojemnościowych (ang. complex span tasks) - jako pojemność pamięci roboczej i (2) n-wstecz (ang. n-back) - jako sprawność aktualizacji pamięci roboczej. Transfer daleki dotyczył podejmowania ryzykownych decyzji, operacjonalizowanych za pomocą zadania Iowa Gambling Task, i wartościowania odległych nagród, operacjonalizowanych za pomocą zadania Delay Discounting i Probabilistic Discounting. Transfer daleki mierzono w trzech warunkach obciążenia poznawczego: niskim, średnim i wysokim. W wyniku treningu zaobserwowano poprawę w zakresie sprawności aktualizacji pamięci roboczej, co przełożyło się na zmniejszenie dewaluacji odroczonych pewnych nagród. Przeprowadzone badania nie wykazały jednak, by trening okazał się efektywny w zakresie poprawy pojemnościowego aspektu pamięci roboczej. Nie zaobserwowano również wpływu treningu pamięci roboczej na podejmowanie ryzykownych decyzji. Obciążenie pamięci roboczej za pomocą zadań pojemnościowych nie wykazało wpływu na podejmowanie ryzykownych decyzji ani wartościowanie odroczonych nagród. Uzyskane wyniki wskazują na trzy ważne i stosunkowo nowe osiągnięcia teoretyczne. Po pierwsze, trening pamięci roboczej może poprawiać niektóre aspekty funkcjonowania poznawczego człowieka. Po drugie, pamięć robocza odgrywa istotną rolę w wycenianiu pewnych odroczonych nagród. Odwołując się do teorii dwóch typów przetwarzania można uznać, że poprawa aktualizacji pamięci roboczej pozwoliła na ulepszenie działania drugiego (refleksyjnego, analitycznego i sekwencyjnego) typu przetwarzania i zmianę w zakresie preferencji odroczonych pewnych nagród. Po trzecie, wyniki przeprowadzonych badań sugerują, że aktualizacja pamięci roboczej może odgrywać ważną rolę w zwiększeniu skuteczności epizodycznego myślenia o przyszłości poprzez wzmocnienie zdolności do konstruowania precyzyjnego obrazu siebie i przyszłej sytuacji podczas dokonywania wyceny odroczonej nagrody.

Many decisions that people have to face in their everyday life are being taken impulsively and in a way that is not necessarily in accordance with their explicit goals or judgments. It is especially the case when the set of the available alternatives is so complex that it exceeds the capacity limits of the human cognitive system (i.e. an unclearly formulated agreement, a complicated commercial offer). The Dual-Process theory suggests that working memory capacity limits are related to more risky decision making and with a higher rate of delay discounting. However, the research in this matter provides inconsistent results. The present research project - an experiment, where working memory capacity was manipulated via training, was an attempt to solve this inconsistency. If decision making, as well as delay discounting, are affected by working memory, then higher working memory capacity should translate into less risky decisions making and a greater appreciation of delayed gratifications. In turn, research on working memory training is often criticised for the lack of theory that would explain the mechanism of its effectiveness. The theoretical model proposed in the scope of this project faces this problem as well. In order to verify whether improving working memory capacity can have a positive transfer on decision making and delay discounting, an intensive working memory training was conducted. The training effects were measured as the near and far transfer. Near transfer referred to two aspects of working memory capacity: (1) working memory span and (2) working memory updating - measured in two paradigms: (1) complex span tasks and (2) n-back task. The far transfer referred to risky decisions making (operationalised with the use of the Iowa Gambling Task) as well as to delay and probability discounting. The far transfer was measured in conditions of low, medium and high working memory load. As a result of working memory training, its updating aspect significantly improved, which further led to lower delay discounting rate. The conducted studies revealed no training effect on improving working memory span. Similarly, the effect of working memory training on risky decision making was not observed. Working memory load - introduced in the form of secondary span tasks - did not show any effect on risky decision making nor on delay discounting. These results point to three significant and relatively new theoretical accomplishments. First, working memory training can improve some aspects of the human cognitive functioning. Second, working memory capacity plays a vital role in the evaluation of certain and delayed rewards. Referring to the Dual-Process theory, it can be concluded that the improvement of working memory updating enhanced type two (i.e. reflexive, analytic, sequential) processing and has led to a change in delay gratification preference. Third, the results of the present research suggest that working memory updating may be crucial for enhancing the effectiveness of episodic future thinking by reinforcing the ability to construct a precise future self-image and to vividly imagine a future situation during the evaluation of a delay gratification.