Identyfikacja i różnicowanie sztucznych włókien celulozowych na potrzeby badań sądowych

Wykonana praca skupia się przede wszystkim na identyfikacji różnych podkategorii sztucznych włókien celulozowych i rozróżnieniu w celu ich klasyfikacji. Przeprowadzono badania mikroskopowe (mikroskopia stereoskopowa i ze światłem spolaryzowanym, SEM) i analizę spektroskopową (ATR, ATR-FTIR, EDX) siedmiu próbek sztucznych włókien celulozowych. Próbki pochodziły z materiałów tekstylnych, które były używane do produkcji ubrań powszechnie dostępnych na rynku odzieżowym. Większość z materiałów wykonano w 100% z jednego rodzaju włókna: dwa z wiskozowego, dwa - z lyocellu, dwa - z modalu, jeden - z bambusowego. Dzięki temu można było sporządzić bardzo ogólny schemat procedury identyfikacji tych włókien. W badaniach wykazano, że metody mikroskopowe zarówno w świetle białym przechodzącym jak i spolaryzowanym pozwalają na wskazanie charakterystycznych cech struktury morfologicznej włókien. Uzupełnieniem tych metod była skaningowa mikroskopia elektronowa, która pozwoliła na uzyskanie bardziej szczegółowych obrazów dzięki zastosowaniu dużego powiększenia. Przeprowadzono również analizę składu chemicznego badanych włókien metodą EDX. Wykonane w pracy badania mogą przyczynić się do poszerzenia baz danych o widma w podczerwieni i obrazy mikroskopowe sztucznych włókien celulozowych. Włókna te są obecnie bardzo ważne ze względu na rosnące zapotrzebowanie na nie na rynku konsumenckim, a co za tym idzie coraz więcej tego typu włókien jest znajdowanych na miejscach zdarzeń przestępczych, więc wiedza na ich temat jako materiału dowodowego jest kluczowa dla ekspertów nauk sądowych.

The main aim to be achieved in this study was to identify different subcategories of man-made cellulose fibres and distinguish them to provide their newest classification. The examination of seven samples of man-made cellulose fibres was done. Microscopic examinations (stereomicroscopy and polarized light microscopy, SEM) and spectroscopic analysis (ATR, ATR-FTIR, EDX) were performed. The samples came from textile materials which were used to produce clothes available on prevalent apparel market. They were made from different materials belong to man-made cellulose fibres (most of them were made in 100% of one fibre type): two were made of viscose, two - of lyocell, two - of modal, one - of bamboo. Thanks to that very general scheme of procedure for the identification of man-made cellulose fibres could be drawn up. In the research it was proved that microscopic methods in both transmitted white and polarized light allow to indicate characteristic features of fibres morphological structure. The complement to them was SEM, which led to obtain more detailed images, through the use of high magnification. Additionally, the analysis of the chemical composition of the studied fibres by EDX was carried out. The obtained results might contribute to the enlargement of databases of IR spectra and microscopic images of man-made cellulose fibres. These types of fibres are very important nowadays due to an increasing demand for them on the consumer market. It leads that more and more this type of fibres are being found at the crime scenes so the knowledge about them as an evidence is crucial for the forensic experts.