Arabesque in the arts and the piano music of the nineteenth and at the turn of the twentieth century.

This work, concerning piano arabesques of selected composers of the nineteenth and first half of the twentieth century, is an attempt to answer a few questions. Why composers named their pieces "arabesque" and what significance in the music brings with it this term? Are these compositions are music examples which have to reflect the nature of arabesques in plastic arts? Whether arabesque's ornament presented in works of plastic arts was direct inspiration for composers of instrumental miniatures with this characteristic title? Are piano arabesques selected in this work for analysis have some common features in the architectural concept of form and method to shape the sound material? The main objective of this work and the starting point to answer above questions is analyze the piano arabesques of several composers – Robert Schumann's, Stephen Heller's, Claude Debussy's, Ignacy Friedman's and Max Reger's - in terms of finding the elements connecting the title of piece and the properties of their form and melodies with the characteristics of arabesque in arts, or demonstrate the absence of such dependence.Considerations are presented in four chapters. At the beginning (Chapter I) I characterize the concept of arabesque’s ornament in the arts: architecture, sculpture, painting and applied art, as well as in the literature of the nineteenth century. Chapter II presents fundamental aesthetic-philosophical considerations of the nineteenth century concerning the concept of arabesque. Then is presented a way of understanding the term "arabesque" in encyclopedias, lexicons, dictionaries of music and dictionaries of fine arts published in the twentieth and twenty-first century, and I present a tabular list of distinguished features, comparing the properties of arabesques in music and fine arts (Chapter III). Chapter IV is devoted to music style of composers, which arabesques are analyzed and it shows the importance of piano music and arabesque in their creativity. Moreover, in this chapter I present the list of the piano arabesques and for other cast, composed between 1838-1941 years. After the formal analysis of six pianos arabesques presented in tabular, I characterize the types of their forms and types of melody.

Niniejsza praca, dotycząca arabesek fortepianowych wybranych kompozytorów XIX i I połowy XX wieku, jest próbą odpowiedzenia na kilka pytań. Dlaczego kompozytorzy nadali swoim utworom tytuł „arabeska” oraz jakie znaczenie i sens w muzyce niesie ze sobą to określenie? Czy kompozycje o tym tytule są muzycznymi przykładami odzwierciedlenia istoty i właściwości arabeski plastycznej? Czy bezpośrednio inspiracją dla kompozytorów miniatur instrumentalnych o tym charakterystycznym tytule był ornament arabeski obecny w dziełach sztuk plastycznych? Czy wybrane do analizy w niniejszej pracy arabeski fortepianowe wykazują jakieś cechy wspólne w zakresie architektonicznej koncepcji formy i sposobu kształtowania materiału dźwiękowego? Głównym celem pracy i punktem wyjścia do udzielenia odpowiedzi na powyższe pytania jest analiza fortepianowych arabesek kilku kompozytorów – Roberta Schumanna, Stephena Hellera, Claude’a Debussy’ego, Ignacego Friedmana i Maxa Regera – pod kątem znalezienia elementów łączących tytuł utworu i właściwości jego formy i melodyki z cechami arabeski plastycznej, bądź też wykazanie braku takich zależności.Zagadnienia zostały ujęte w czterech rozdziałach. Na początku (rozdział I) charakteryzuję pojęcie ornamentu arabeski w sztukach pięknych: architekturze, rzeźbie, malarstwie i sztuce użytkowej, a także w XIX-wiecznej literaturze pięknej. Rozdział II przedstawia fundamentalne dla pojęcia arabeski rozważania estetyczno-filozoficzne z XIX wieku. Następnie referuję sposób rozumienia terminu „arabeska” w encyklopediach, leksykonach, słownikach muzycznych i w słownikach sztuk pięknych wydanych w XX i XXI wieku oraz sporządzam tabelaryczny wykaz wyróżnionych cech, porównując własności arabeski w muzyce i w sztukach pięknych (rozdział III). Rozdział IV poświęcony jest sylwetkom kompozytorów analizowanych arabesek zaprezentowanych pod kątem miejsca, jakie zajmuje muzyka fortepianowa i arabeska w ich twórczości. Ponadto w tym rozdziale zamieszczam wykaz arabesek na fortepian i inną obsadę, skomponowanych w latach 1838-1941. Po dokonaniu analizy formalnej wybranych sześciu Arabesek fortepianowych, przedstawionej w ujęciu tabelarycznym, charakteryzuję ich typy form oraz typy melodyki.