Simple view
Full metadata view
Authors
Statistics
Taoizm na wojnie z państwem. Rozwój religii i filozofii taoistycznej w Chinach do 215 roku n.e.
Daoism on the warpath against the state. The development of Daoist religion and philophy in China before 215 AD
taoizm, filozofia chińska, religie Chin, historia starożytnych Chin
Daoism, Chinese philosophy, Chinese religion, history of ancient China
Niniejsza praca stanowi próbę odpowiedzi na pytanie w jaki sposób taoizm w I i II stuleciu n.e. stał się podstawą ideologiczną dla działalności przywódców ludowych, uzurpatorów i buntowników występujących przeciwko zastanemu porządkowi społeczno-politycznemu. Staję w niej na stanowisku, iż na skutek szeregu procesów historycznych (opisanych w po-niższych rozdziałach), które zaszły w Chinach od Okresu Wiosen i Jesieni (779-481 r. p.n.e.) do schyłku panowania dynastii Han (206 r. p.n.e. – 220 r. n.e.), światopogląd taoistyczny stał się w zasadzie jedyną alternatywą środowisk nie usatysfakcjonowanych sytuacją w państwie chińskim. Stanowisko to uzasadniam trójetapowo. W pierwszym kroku, ukazuję rozwój cywilizacji chińskiej w starożytności, kładąc szczególny nacisk na rozwój doktryny konfucjańskiej jako oficjalnej ideologii państwowej, zdyskredytowanej w oczach później-szych dysydentów jako współwinnej kryzysowi państwa. W kolejnym etapie nakreślam rozwój taoizmu począwszy od klasyków Daodejing oraz Zhuangzi, gdy był on jedną z wielu konkurujących szkół filozoficznych, skończywszy na okresie panowania dynastii Han, gdy w warunkach hegemonii konfucjanizmu, taoiści walczyć musieli o uwagę i patronat poszcze-gólnych możnych i władców, parając się alchemią, wróżbiarstwem czy medycyną. W final-nej części pracy skupiam się na reformatorach i buntownikach, którzy wykorzystując i mo-dyfikując taoistyczną doktrynę, symbolikę i praktyki dążyli do gruntownej przebudowy panującego porządku społeczno-politycznego. Szczególna uwaga zostaje tu poświęcona Sekcie Wielkiego Pokoju odpowiedzialnej za wszczęcie powstania Żółtych Turbanów oraz Sekcie Niebiańskich Mistrzów, która doprowadziła do funkcjonowania w Syczuanie przez kilka dekad de facto niezależnego rządzonego teokratycznie państwa taoistycznego.
This paper aims to answer a single question: How did Daoism in the 1st and 2nd centuries CE become an ideological basis for popular leaders, usurpers, and rebels who opposed the status quo. I claim that as a result of various historical processes occurring between The Spring and Autumn Period (770-481 BCE) and the decline of the Han dynasty (206 BCE – 220 CE), the Daoist worldview became practically the sole alternative for circles unsatis-fied with the current state of affairs in Chinese Empire. I explore this topic in three steps. Firstly, I examine the development of Chinese civilization in the ancient era while heavily emphasizing the formation of Confucianism and its rise to a position of official state ide-ology. The second part of my paper is concerned with Daoism, its formation from the pe-riod of a hundred philosophical schools when its foundational texts (Daodejing and Zhuangzi) were created to the Han dynasty period signified by the hegemony of Confu-cianism and Daoists’ struggle to find patronage among elites as alchemists, seers, and healers. In the final part of my paper, I focus on the reformers and rebels, who used and modified Daoist doctrine, symbols, and practices, using them as tools to rebuild their dys-functional state and society. I give most of my attention to the two most significant and influential groups – The Great Peace Sect responsible for the Yellow Turban Rebellion and the Five Pecks of Rice Sect that created and for several decades ran a de facto independ-ent theocratic Daoist state in Sichuan.
| dc.abstract.en | This paper aims to answer a single question: How did Daoism in the 1st and 2nd centuries CE become an ideological basis for popular leaders, usurpers, and rebels who opposed the status quo. I claim that as a result of various historical processes occurring between The Spring and Autumn Period (770-481 BCE) and the decline of the Han dynasty (206 BCE – 220 CE), the Daoist worldview became practically the sole alternative for circles unsatis-fied with the current state of affairs in Chinese Empire. I explore this topic in three steps. Firstly, I examine the development of Chinese civilization in the ancient era while heavily emphasizing the formation of Confucianism and its rise to a position of official state ide-ology. The second part of my paper is concerned with Daoism, its formation from the pe-riod of a hundred philosophical schools when its foundational texts (Daodejing and Zhuangzi) were created to the Han dynasty period signified by the hegemony of Confu-cianism and Daoists’ struggle to find patronage among elites as alchemists, seers, and healers. In the final part of my paper, I focus on the reformers and rebels, who used and modified Daoist doctrine, symbols, and practices, using them as tools to rebuild their dys-functional state and society. I give most of my attention to the two most significant and influential groups – The Great Peace Sect responsible for the Yellow Turban Rebellion and the Five Pecks of Rice Sect that created and for several decades ran a de facto independ-ent theocratic Daoist state in Sichuan. | pl |
| dc.abstract.pl | Niniejsza praca stanowi próbę odpowiedzi na pytanie w jaki sposób taoizm w I i II stuleciu n.e. stał się podstawą ideologiczną dla działalności przywódców ludowych, uzurpatorów i buntowników występujących przeciwko zastanemu porządkowi społeczno-politycznemu. Staję w niej na stanowisku, iż na skutek szeregu procesów historycznych (opisanych w po-niższych rozdziałach), które zaszły w Chinach od Okresu Wiosen i Jesieni (779-481 r. p.n.e.) do schyłku panowania dynastii Han (206 r. p.n.e. – 220 r. n.e.), światopogląd taoistyczny stał się w zasadzie jedyną alternatywą środowisk nie usatysfakcjonowanych sytuacją w państwie chińskim. Stanowisko to uzasadniam trójetapowo. W pierwszym kroku, ukazuję rozwój cywilizacji chińskiej w starożytności, kładąc szczególny nacisk na rozwój doktryny konfucjańskiej jako oficjalnej ideologii państwowej, zdyskredytowanej w oczach później-szych dysydentów jako współwinnej kryzysowi państwa. W kolejnym etapie nakreślam rozwój taoizmu począwszy od klasyków Daodejing oraz Zhuangzi, gdy był on jedną z wielu konkurujących szkół filozoficznych, skończywszy na okresie panowania dynastii Han, gdy w warunkach hegemonii konfucjanizmu, taoiści walczyć musieli o uwagę i patronat poszcze-gólnych możnych i władców, parając się alchemią, wróżbiarstwem czy medycyną. W final-nej części pracy skupiam się na reformatorach i buntownikach, którzy wykorzystując i mo-dyfikując taoistyczną doktrynę, symbolikę i praktyki dążyli do gruntownej przebudowy panującego porządku społeczno-politycznego. Szczególna uwaga zostaje tu poświęcona Sekcie Wielkiego Pokoju odpowiedzialnej za wszczęcie powstania Żółtych Turbanów oraz Sekcie Niebiańskich Mistrzów, która doprowadziła do funkcjonowania w Syczuanie przez kilka dekad de facto niezależnego rządzonego teokratycznie państwa taoistycznego. | pl |
| dc.affiliation | Uniwersytet Jagielloński w Krakowie | pl |
| dc.contributor.advisor | Pacek, Bogusław | pl |
| dc.contributor.author | Dzyr, Tomasz | pl |
| dc.contributor.departmentbycode | UJK/UJK | pl |
| dc.contributor.reviewer | Lipa, Michał | pl |
| dc.contributor.reviewer | Pacek, Bogusław | pl |
| dc.date.accessioned | 2023-09-21T21:36:47Z | |
| dc.date.available | 2023-09-21T21:36:47Z | |
| dc.date.submitted | 2023-09-18 | pl |
| dc.fieldofstudy | studia nad Japonią | pl |
| dc.identifier.apd | diploma-167271-258495 | pl |
| dc.identifier.uri | https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/handle/item/319533 | |
| dc.language | pol | pl |
| dc.subject.en | Daoism, Chinese philosophy, Chinese religion, history of ancient China | pl |
| dc.subject.pl | taoizm, filozofia chińska, religie Chin, historia starożytnych Chin | pl |
| dc.title | Taoizm na wojnie z państwem. Rozwój religii i filozofii taoistycznej w Chinach do 215 roku n.e. | pl |
| dc.title.alternative | Daoism on the warpath against the state. The development of Daoist religion and philophy in China before 215 AD | pl |
| dc.type | licenciate | pl |
| dspace.entity.type | Publication |