Evolution of the gypsum karst surface with the example of the Skorocicka Valley

Gipsy są skałami szczególnie predysponowanymi do rozwoju rzeźby krasowej. Wyjątkowym obszarem jest Dolina Skorocicka, leżąca w obrębie Niecki Soleckiej. Dzięki występowaniu na tym terenie wystarczająco dużych pokładów skał gipsowych, wykształcić zdołała się niezwykle efektowna rzeźba krasowa. Omówienie jej cech było jednym z głównych założeń niniejszego opracowania. Podjęta została także próba analizy uwarunkowań, które determinują jej rozwój. Najważniejszym wnioskiem płynącym z niniejszej pracy jest bardzo ścisły związek rozwoju rzeźby regionu z podłożem geologicznym, a dokładniej ze zróżnicowaniem litologicznym gipsów. Zauważalna jest także odmienność morfologiczna i sposób wykształcenia rzeźby krasu gipsowego w porównaniu do węglanowego.W opracowaniu poruszony został także aspekt ochrony przyrody oraz niewykorzystanego potencjału całego obszaru Ponidzia.

Gypsum rock is particularly predisposed to karst surface development. Notable area in this is Skorocicka Valley, located in Solecka basin. Thanks to considerable amount of gypsum rock situated there, spectacular karst surface had a chance to develop. Report of its characteristics is a main premise of this thesis. Analysis of conditions that determine its development were also undertaken. The main conclusion of this thesis is close corellation of development of region’s surface and its geological foundation, especially with litological diversitication of gypsum. Noticeable is also morphological difference and mode of development of gypsum karst surface, compared to the carbonate one. Thesis also deals with aspect of environmental protection and underused potential of the whole Ponidzie region.