Historia vs Herstoria: tłumaczenie, stereotypy i kobieca narracja w musicalu „SIX” oraz polskim przekładzie.

Niniejsza praca analizuje proces przekształcania historii i kultury poprzez analizę porównawczą musicalu SIX oraz jego dwóch polskich przekładów: produkcji Teatru Syrena i adaptacji Studia Accantus. Ramy teoretyczne łączą koncepcję rewizjonizmu historycznego z teorią przekładu André Lefevere’a, co pozwala spojrzeć na to, w jaki sposób narracje historyczne są przekształcane w różnych językach i kontekstach kulturowych. Analiza koncentruje się na przedstawieniu sześciu żon Henryka VIII, oceniając, w jaki sposób każda z wersji – oryginalna i przetłumaczona – konstruuje ich wizerunki, odnosi się do stereotypów związanych z płcią oraz wykorzystuje odniesienia kulturowe i historyczne. Zestawienie angielskich tekstów z polskimi adaptacjami ujawnia subtelności przekładu jako aktu transformującego, który nie tylko przenosi język, lecz także reinterpretuje tożsamość, ideologię i historię.

This thesis explores the process of historical and cultural rewriting through a comparative analysis of the musical SIX and its two Polish translations: the Syrena Theatre production and the adaptation by Accantus Studio. The theoretical framework combines the concept of historical revisionism with André Lefevere’s theory of rewriting, providing a lens through which to examine how historical narratives are reshaped across languages and cultural contexts. The analytical section focuses on the representation of the six wives of Henry VIII, assessing how each version, original and translated, constructs their personas, navigates gendered stereotypes, and incorporates cultural and historical references. By juxtaposing the English lyrics with the Polish adaptations, this study reveals the nuances of translation as a transformative act that not only transposes language but also reinterprets identity, ideology, and history.