The role of contemporary art in cultural diplomacy. The example of the Venice International Art Biennale as a platform for international dialogue

Niniejsza praca licencjacka podejmuje temat roli sztuki współczesnej w dyplomacji kulturalnej, koncentrując się na Międzynarodowym Biennale Sztuki w Wenecji jako studium przypadku. Inspiracją do podjęcia tego tematu były osobiste doświadczenia autorki z uczestnictwa w Biennale w latach 2022 i 2024, a także zainteresowanie interdyscyplinarnym charakterem stosunków międzynarodowych oraz potencjałem soft power w budowaniu relacji międzynarodowych. Praca zakłada, że Biennale weneckie – jako forum narodowych reprezentacji artystycznych – stanowi przestrzeń międzynarodowego dialogu i wpływa na kształtowanie relacji dyplomatycznych.Celem pracy było zbadanie, w jaki sposób sztuka współczesna może być narzędziem dyplomacji kulturalnej oraz jaką rolę odgrywa Biennale w Wenecji jako wydarzenie polityczno-kulturowe. Postawiona hipoteza głosi, że Biennale stanowi nie tylko artystyczne forum, ale także platformę soft power, umożliwiającą państwom i innym aktorom wyrażanie tożsamości, wartości oraz ambicji politycznych. W związku z tym sformułowano dwa pytania badawcze: Jaka jest rola sztuki współczesnej w dyplomacji i stosunkach międzynarodowych? Jaka jest specyfika roli Biennale w Wenecji w tym kontekście?W analizie wykorzystano interdyscyplinarne podejście teoretyczne, łącząc refleksję z zakresu teorii stosunków międzynarodowych (m.in koncepcję soft power Josepha Nya), teorii sztuki współczesnej oraz badań nad instytucjami kultury. Praca opiera się na jakościowej metodologii badawczej, stosując metodę studium przypadku (case study) Biennale w Wenecji, analizę treści kuratorskich, medialnych i wizualnych, a także innowacyjną metodę Art-Based Research (ABR), umożliwiającą traktowanie sztuki jako narzędzia poznania i przekazu politycznego.W toku badań wykazano, że Biennale od swojego powstania w 1895 roku miało charakter polityczny – od propagandy narodowej w okresie faszyzmu, przez zimnowojenne użycie ekspresjonizmu abstrakcyjnego jako narzędzia walki ideologicznej, aż po współczesne edycje podejmujące kwestie migracji, zmian klimatycznych czy tożsamości mniejszości. Szczegółowa analiza edycji z 2024 roku „Foreigners Everywhere” ujawniła, że Biennale stanowi dziś jedno z nielicznych globalnych wydarzeń, w których obok państw reprezentowane są także społeczności rdzennych i marginalizowanych – co otwiera debatę o przyszłości sztuki jako narzędzia dyplomacji również dla aktorów pozapaństwowych.Jednocześnie praca podejmuje krytyczną refleksję nad ograniczeniami tego modelu, wskazując na zjawisko komercjalizacji, dominacji państw zachodnich, eurocentryzmu oraz pozornej inkluzywności. Biennale jawi się jako przestrzeń napięć między realną polityką a deklarowaną otwartością, co stanowi istotne wyzwanie dla przyszłości wydarzenia.Wnioski potwierdzają postawioną hipotezę: Biennale w Wenecji stanowi przestrzeń dyplomacji kulturalnej i dialogu międzynarodowego, choć nie pozbawioną sprzeczności. Umożliwia państwom oraz innym aktorom wpływanie na swój wizerunek, budowanie symbolicznych narracji oraz udział w międzynarodowej grze politycznej poprzez sztukę. Jednocześnie wskazuje się na potrzebę dalszego badania sztuki współczesnej jako narzędzia komunikacji i dyplomacji, szczególnie w kontekście globalnych kryzysów i zmieniających się relacji geopolitycznych.

This bachelor’s thesis explores the role of contemporary art in cultural diplomacy, using the International Art Exhibition – La Biennale di Venezia – as a case study. The research was inspired by the author's personal engagement with the Biennale editions of 2022 and 2024, as well as by an academic interest in the interdisciplinary nature of international relations and the diplomatic potential of culture as a form of soft power. The study assumes that the Venice Biennale, as a platform for national artistic representation, functions as a space of international dialogue and plays a role in shaping diplomatic relations.The objective of this work was to examine how contemporary art can serve as an instrument of cultural diplomacy and to analyze the specific function of the Venice Biennale as a politically and culturally engaged event. The central hypothesis posits that the Biennale is not merely an artistic forum, but a soft power platform through which states and non-state actors articulate identity, values, and political intentions. The thesis therefore addresses two research questions: What is the role of contemporary art in cultural diplomacy and international relations? What is the specific role of the Venice Biennale in this context?The analysis is grounded in an interdisciplinary theoretical framework that combines concepts from international relations theory (notably Joseph Nye’s soft power), contemporary art theory, and institutional critique. The research methodology is qualitative and draws on case study analysis of the Venice Biennale, content analysis of curatorial texts, media reports and artworks, as well as the innovative Art-Based Research (ABR) method, which treats art as both a subject and a medium of inquiry and political expression.Historical and contemporary examples demonstrate that the Biennale has always been politically charged—from its inception in 1895 as a national cultural showcase, through its use for fascist propaganda in the 1930s and Cold War ideological rivalry, to the present-day editions addressing themes such as migration, identity, and postcolonial justice. The 2024 edition, titled Foreigners Everywhere, is analyzed in detail as an example of a highly politicized event that amplifies marginalized voices, including Indigenous artists and representatives of the Global South, and thus expands the scope of cultural diplomacy beyond state-centric models.At the same time, the thesis critically engages with the limitations of this structure, pointing to its commercialization, dominance of Western powers, performative inclusivity, and persistent Eurocentrism. The Biennale emerges as a space of contradiction—both a platform for symbolic diplomacy and a site of structural inequality.The findings confirm the initial hypothesis: the Venice Biennale indeed operates as a cultural diplomacy arena and a site of international dialogue. It allows state and non-state actors to project their image, construct symbolic narratives, and participate in geopolitical processes through artistic expression. However, the analysis also reveals that this role is conditional, shaped by tensions between artistic autonomy, institutional politics, and global power dynamics—highlighting the need for ongoing critical research into the political agency of contemporary art in the international sphere.