Leadership competencies in healthcare organizations

Wstęp: Menedżerowie ochrony zdrowia odgrywają kluczową rolę w funkcjonowaniu systemu opieki zdrowotnej, zwłaszcza w obliczu globalnych zmian społecznych, technologicznych i środowiskowych. Zmieniające się otoczenie oraz warunki działania podmiotów leczniczych wskazują na konieczność redefinicji roli menedżera oraz aktualizacji jego kompetencji w odpowiedzi na współczesne wyzwania. Cel pracy: Analiza kompetencji przywódczych menedżerów ochrony zdrowia w kontekście współczesnych wyzwań systemu opieki zdrowotnej, identyfikacja kluczowych kompetencji niezbędnych do skutecznego zarządzania podmiotami leczniczymi oraz określenie profilu zawodowego menedżera w Polsce z uwzględnieniem jego odpowiedzialności i obowiązków. Metoda pracy: Praca została przygotowana z wykorzystaniem metody przeglądu literatury, na podstawie publikacji naukowych w języku polskim i angielskim, opublikowanych w latach 2014-2024 w bazach takich jak: PubMed, Google Scholar, ScienceDirect. W pracy wykorzystano również dokumenty oraz raporty krajowe i międzynarodowe dotyczące analizowanych zagadnień. Wyniki: Do głównych wyzwań współczesnych menedżerów ochrony zdrowia należą: deficyty kadrowe, rosnące obciążenia zawodowe, konieczność wdrażania zaawansowanych technologii informatycznych oraz potrzeba dostosowania działalności placówek do zasad zrównoważonego rozwoju. Wnioski: Zidentyfikowano zestaw kluczowych kompetencji uznawanych za niezbędne do skutecznego zarządzania współczesnymi organizacjami ochrony zdrowia. Należą do nich: kompetencje systemowe i strategiczne (obejmujące myślenie systemowe oraz podejmowanie decyzji opartych na danych), kompetencje interpersonalne, umiejętność zarządzania zmianą, a także kompetencje operacyjne (w tym reagowanie kryzysowe). Jednocześnie w ciągu ostatniej dekady można zaobserwować zmianę profilu menedżera w ochronie zdrowia, wyrażającą się zmniejszającym się udziałem osób z wykształceniem medycznym na stanowiskach kierowniczych oraz stopniowym wzrostem reprezentacji kobiet na stanowiskach zarządczych.

Introduction: Healthcare managers play a crucial role in the functioning of the healthcare system, particularly in the face of global social, technological, and environmental changes. The evolving environment and operational conditions of healthcare institutions highlight the need to redefine the role of the manager and to update their competencies in response to contemporary challenges. Aim of the study: The aim of the study is to analyze the leadership competencies of healthcare managers in the context of current challenges in the healthcare system, to identify the key competencies necessary for the effective management of healthcare institutions, and to define the professional profile of the healthcare manager in Poland, including their responsibilities and duties. Methods: The study was conducted using a literature review method based on Polish and English-language scientific publications published between 2014 and 2024, sourced from databases such as PubMed, Google Scholar, and ScienceDirect. The study also includes the analysis of relevant national and international documents and reports related to the subject matter. Results: The main challenges faced by contemporary healthcare managers include staff shortages, increasing occupational burden, the need to implement advanced information technologies, and the requirement to align institutional operations with the principles of sustainable development. Conclusions: A set of key competencies essential for the effective management of modern healthcare organizations was identified. These include systemic and strategic competencies (such as systems thinking and data-driven decision-making), interpersonal competencies, change management abilities, and operational competencies (including crisis response). Moreover, over the past decade, a shift in the profile of healthcare managers has been observed, marked by a declining proportion of individuals with medical education in managerial positions and a gradual increase in the representation of women in leadership roles.