Europa na rozdrożu: Jak europejska autonomia strategiczna wpłynęła na współpracę UE-NATO

Niniejsze studium analizuje wpływ Europejskiej Autonomii Strategicznej (ESA) na współpracę obronną UE-NATO, ze szczególnym uwzględnieniem tego, czy ESA może być postrzegana jako nowy etap w ewolucji ich relacji. Od czasu traktatu z Maastricht z 1992 roku, UE i NATO przeszły przez kilka transformacyjnych faz współpracy, kształtowanych przez zmiany geopolityczne i ewoluujące postrzeganie zagrożeń. W ostatnich latach globalna niestabilność wzrosła, co doprowadziło do dążenia przez UE do większej autonomii w zakresie bezpieczeństwa i obrony w ramach koncepcji ESA. Pojawienie się koncepcji ESA wywołało pytania o aspiracje UE jako podmiotu bezpieczeństwa oraz implikacje dla relacji między UE a NATO. Analizując pojawienie się koncepcji ESA i historyczną ewolucję współpracy UE-NATO, niniejsze badanie ma na celu zbadanie wpływu ESA na współpracę UE-NATO oraz tego, czy Europejska Autonomia Strategiczna stanowi nowy etap we współpracy obronnej UE-NATO. Przeprowadzone zostaną badania jakościowe, wykorzystujące dane uzyskane z briefów politycznych, raportów, literatury akademickiej i oficjalnych dokumentów. Wybrane zostaną ramy teoretyczne oparte na teorii współpracy obronnej, które pomogą odpowiedzieć na pytanie, czy ESA stanowi początek nowego etapu współpracy UE-NATO i wyłonienia się UE jako niezależnego podmiotu bezpieczeństwa.

This study examines the impact of European Strategic Autonomy (ESA) on EU-NATO defence cooperation, with a specific focus on whether ESA can be seen as a new stage in the evolution of their relationship. Since the 1992 Treaty of Maastricht, EU and NATO have gone through several transformative phases of cooperation shaped by geopolitical shifts and evolving threat perceptions. In recent years, global instability has increased which has led to the EU pursuing greater autonomy in security and defence through the ESA concept. The emergence of the ESA concept has raised questions about the EU’s aspirations as a security actor and the implications for the relationship between the EU and NATO. By analysing the emergence of the ESA concept and the historical evolution of EU-NATO cooperation this study seeks to explore the impact of ESA on EU-NATO cooperation and whether European Strategic Autonomy represents a new phase in EU-NATO defence cooperation. Qualitative research will be conducted, utilizing data obtained through policy briefs, reports, academic literature and official document research. A theoretical framework based on defence cooperation theory will be selected to help answer the question if ESA represents the start of a new phase of EU-NATO cooperation and the emergence of the EU as an independent security actor.