The ethical dimension of qualitative social research : experiences, dilemmas, reflections

Wraz z ukazaniem się tej pracy zbiorowej, etyka w prowadzeniu badań społecznych przestaje być jedynie rozdziałem w podręcznikach akademickich, a staje się przedmiotem żywej dyskusji, również wśród badaczy i badaczek na gruncie nauk społecznych. Z jakimi dylematami w swoich badaniach mierzą się badacze i badaczki w dziedzinach socjologii, psychologii, antropologii czy etnografii? W jaki sposób stawiają im czoła? Czy dostępne narzędzia postępowania etycznego w badaniach, najczęściej w postaci kodeksów, są wystarczające, by rozwiązać dylematy etyczne? Czy istnieje przepis na bezbłędnie etyczne badania społeczne? Na te i wiele innych pytań spróbowano dać odpowiedzi właśnie w tej książce. Etyczny wymiar jakościowych badań społecznych. Doświadczenia, dylematy, refleksje został przygotowany – z perspektywy filozoficzno-teoretycznej oraz mocno praktycznej – przez naukowców i naukowczynie zarówno z ogromnym, jak i niewielkim doświadczeniem w terenie badawczym. Podjęli się oni wymagającej tematyki badawczej, m.in wojny w Ukrainie, Holokaustu, napięć izraelsko-palestyńskich, życia po wybudzeniu ze śpiączki czy nacjonalizmu wśród młodych Polaków i Polek. Z jednej strony to więc zaproszenie do podjęcia refleksji nad zagadnieniami moralno-etycznymi w badaniach jakościowych, a z drugiej – propozycja rozwiązań problemów natury etycznej, wypracowana w wyniku rozmaitych doświadczeń badawczych. Publikacja w przekonujący i interesujący sposób pokazuje, na bogatym, wielodyscyplinarnym i międzynarodowym materiale empirycznym, etyczne uwikłania jakościowych badań społecznych, także tych bardzo praktycznych, jak np. badania w placówkach służby zdrowia, na wojennym froncie (…). Stawia ważne pytania i przedstawia procedury pomagające badaczom w rozwiązywaniu problemów etycznych, jakie takie badania mogą powodować. (…) Powinna zainteresować nie tylko badaczy akademickich, ale także inne osoby przeprowadzające jakościowe badania społeczne, np. w służbie zdrowia, ośrodkach dla uchodźców, placówkach socjalnych.

With the publication of this collective work, ethics in social research ceases to be merely a chapter in academic textbooks and becomes the subject of lively discussion, even among researchers in the field of social sciences. What dilemmas do researchers in sociology, psychology, anthropology, and ethnography face in their studies? How do they confront these challenges? Are the available ethical guidelines—often in the form of codes—sufficient to resolve ethical dilemmas? Is there a formula for conducting flawlessly ethical social research? These and many other questions are explored in this book. The Ethical Dimension of Qualitative Social Research: Experiences, Dilemmas, Reflections has been prepared from both a philosophical-theoretical and a highly practical perspective by researchers with varying levels of experience in the field. They tackle complex research topics, including the war in Ukraine, the Holocaust, Israeli-Palestinian tensions, life after emerging from a coma, and nationalism among young Poles. This book serves as both an invitation to reflect on moral and ethical issues in qualitative research and a proposition of solutions to ethical challenges based on diverse research experiences.