Dytheists of Malopolska in the album of Wacław Parmenida Horaždovicke

Cechą charakterystyczną sztambuchów była rejestracja – w postaci wpisów – różnego rodzaju przejawów otaczającej właściciela rzeczywistości. Dodatkowo utrwalone w nich poglądy oraz emocjonalne powiązania w połączeniu z bardzo dokładnym zestawem danych personalnych, topograficznych i chronologicznych czynią z tego rodzaju materiałów rękopiśmiennych niezastąpione źródło informacji biograficznych czy faktograficznych dla szeroko pojętego kręgu badaczy. Sztambuch Wacława Parmenidy Horaždovickiego zawiera istotne informacje przydatne w badaniach nad reformacją polską, szczególnie środowiska dyteistów w Małopolsce. Filologiczna analiza umieszczonych na jego kartach fragmentów Pisma Świętego, stanowiących podstawę polemiki między różnymi działaczami reformacyjnymi pozwala na próbę określenia wyznawanych przez nich poglądów.

A typical feature of diaries was the registration – in the form of entries – of different kinds of symptoms surrounding a man’s reality. In addition the views persisted in diaries and emotional bonds in connection with a very precise set of personal, topografical and chronological data make this kind of manuscript materials irreplaceable source of bibliografic or factografic for a wide circle of researchers. Wacław Parmenida Horażdovicky’s manuscript contains essential information useful in research concerning Polish reformation, especially Ditheist environment in Lesser Poland. Philological analysis of the fragments of the Bible placed on its cards, constituting the foundation of polemic between different reformation activists, allows to attempt to define the views professed by them.