Zawłaszczenie w sztuce - cienka granica między zawłaszczeniem a plagiatem. Analiza z perspektywy prawa autorskiego w USA i Unii Europejskiej

Jednym z interesujących wyzwań jak i problemów z punktu widzenia prawa autorskiego jest nurt w sztuce który powstał na początku 20 wieku o nazwie ,,sztuka zawłaszczenia”. Zawłaszczenie to termin artystyczny odnoszący się do przerabiania wcześniej istniejących obiektów i obrazów w celum przekształcenia ich w coś nowego. Estetyczna wartość hołdu i aluzji często polega na przedstawieniu przywłaszczonego dzieła w innym sensie lub nadaniu mu nowego znaczenia poprzez umieszczenie wcześniej istniejącej linii, figury lub obrazu w nowym kontekście. Jednak współczesny gatunek sztuki zawłaszczania może obejmować nie tylko elementy wcześniej istniejącego dzieła, ale i całe dzieło: w niektórych przypadkach oryginał jest minimalnie zmieniony, co wywołuje debaty na temat praw autorskich i naruszeń. W innych przypadkach oryginał jest ledwo rozpoznawalny, ponieważ został przerobiony w takim stopniu, że stał się czymś zupełnie nowym. Pomimo cenionej pozycji w krajobrazie sztuki współczesnej jaką zajmuje sztuka zawłaszczeniowa, praktyka ta jest podatna na wyzwania związane z prawami autorskimi. Głównym problemem, jaki sztuka zawłaszczania stwarza dla prawa autorskiego, jest próba odpowiedzi na postawione pytania. Powstaje zatem pytanie, czy takie działanie polegające na przywłaszczeniu sobie dzieła innej osoby i stworzeniu na jego podstawie nowego dzieła można uznać za dozwolone. Takie działanie może być również uznane za naruszenie praw majątkowych artystów, których dzieła zostały przywłaszczone, a tym samym stanowi naruszenie prawa autorskiego. Niniejsza praca porusza współczesną kwestię prawa autorskiego w odniesieniu do gatunku sztuki zawłaszczania, przedstawionej z perspektywy prawa autorskiego Stanów Zjednoczonych oraz Unii Europejskiej i stara się odpowiedzieć na pytanie czy owa praktyka może być uznana za dozwoloną.

The advent of the 20th century witnessed the emergence of a trend within the domain of artistic expression known as ,,the art of appropriation”. This artistic practice entails the reinterpretation of pre-existing objects and images, with the objective of generating novel works of art. The aesthetic value of homage and allusion is frequently realised by presenting an appropriated work in a different sense or by giving it a new meaning by placing a pre-existing line, figure or image in a new context. However, the contemporary genre of appropriation art can involve not only elements of a pre-existing work, but also the entire work. In some cases, the original is minimally altered, triggering debates about copyright and infringement . In some cases, the original is barely recognisable due to extensive reworking, resulting in the creation of an entirely new work. Notwithstanding the esteemed position of appropriation art in the contemporary art landscape, the practice is vulnerable to copyright challenges. The primary issue that appropriation art poses for copyright law is the attempt to address the questions raised. This raises the question of whether the act of appropriating another person's work and creating a new work based on it can be considered permitted. Such an action may also be considered an infringement of the economic rights of the artists whose works have been appropriated and thus constitutes a breach of copyright law. This thesis addresses the contemporary issue of copyright law in relation to the genre of appropriation art, presented from the perspective of US and European Union copyright law, and seeks to answer the question of whether this practice can be considered permitted.