W kierunku pozytywnego rodzicielstwa : badanie związku między empatią i wdzięcznością a postawami rodzicielskimi

Bibliogr. 260-265

Wprowadzenie : pomimo wielu badań dotyczących postaw rodzicielskich, zakres w jakim zasoby emocjonalne rodziców takie jak empatia i wdzięczność wiążą się z zachowaniami i postawami rodzicielskimi wobec dzieci pozostaje niejasny. Cel: Celem badania była ocena związku między obecnością emocjonalnej dyspozycji do bycia empatycznym i wdzięcznym a pozytywnymi postawami rodzicielskimi, takimi jak ciepło emocjonalne, wsparcie autonomii i postawa demokratyczna. Ponadto, oceniono również związek między empatią i wdzięcznością a negatywnymi postawami rodziców, takimi jak postawa autorytarna, pobłażliwa oraz lękowo-ochraniająca. Metodologia : próba 712 polskich rodziców dzieci w wieku od 0,6 do 12 lat wypełniła Wskaźnik Reaktywności Interpersonalnej, Test Wdzięczności, Urazy i Doceniania oraz Kwestionariusz Zachowań i Wymiarów Rodzicielskich. Wyniki : Dwa zaproponowane modele równań strukturalnych (SEM) potwierdziły, że empatia i wdzięczność są predyktorami pozytywnych i negatywnych wymiarów rodzicielskich. Dodatkowo, wdzięczność pełni pośredniczącą rolę między różnymi wymiarami empatii a zachowaniami rodziców. Największe znaczenie dla postaw pozytywnych rodziców ma empatia emocjonalna, osobisty dystress emocjonalny oraz docenianie prostych przyjemności. Autorytarna oraz pobłażliwa postawa wiążą się z empatią, ale nie z wdzięcznością. Postawa lękowego ochraniania wiąże się natomiast zarówno z empatią jak i wdzięcznością. Wnioski : wyniki te przyczyniają się do lepszego zrozumienia związku pomiędzy emocjonalnymi zasobami rodziców a ich zachowaniami wobec dzieci. Odkrycia te sugerują, że rodzice powinni wzmacniać doświadczanie empatii i wdzięczności w codziennym życiu, ponieważ emocje te wzmacniają pozytywne zachowania rodziców a osłabiają negatywne rodzicielstwo.

Background : despite many studies on parental attitudes, the extent to which parents’ emotional resources of parents, such as empathy and gratitude, are associated with parental behaviours and attitudes towards children remains unclear. Purpose: The aim of the study was to examine the relationship between the emotional disposition to being grateful and empathetic in parents and their positive parenting attitudes as emotional warmth, autonomy support, and democratic attitude. In addition, the relationship between empathy, gratitude, and negative attitudes such as punitive, permissive discipline and anxious intrusiveness was assessed. Methodology : a sample of 712 Polish parents of children aged between six months and twelve years completed the Interpersonal Reactivity Index, the Gratitude Resentment and Appreciation Test, and the Parental Behaviours and Dimensions Questionnaire. Results : The two proposed structural equation models (SEM) confirmed that empathy and gratitude are predictors of positive and negative parenting dimensions. In addition, gratitude plays a mediating role between different dimensions of empathy and parenting behaviours. Emotional empathy, personal distress and simple appreciation are the most significant factors for positive parental attitudes. Punitive and permissive attitudes are associated with empathy, but not with gratitude. In contrast, anxious intrusiveness is associated with both empathy and gratitude. Conclusions : these findings contribute to a better understanding of the relationship between parents’ emotional resources and their parental behaviours. The results suggest that parents should enhance the experience of empathy and gratitude in their daily lives, as these emotions strengthen positive parental behaviours and weaken negative parenting.